مقاله «مسئلهشناسی پایداری در منطقۀ آزاد اروند» نوشته سجاد فتاحی (دکتری جامعهشناسی و پژوهشگر حوزۀ پایداری و سیستمهای حکمرانی) در فصلنامه شماره ۲۸ مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی ویژه پاییز ۹۷ به چاپ رسیدهاست.

مقالات
بارزترین نمود کارآمدی یک سیستم حکمرانی در مقایسه با سیستم حکمرانی دیگر، بهبودی است که سیستم حکمرانی نوین در جایگاه یک کشور به منزلۀ یک قلمرو جغرافیایی ـ سیاسی در فضای حالت پایداری ایجاد میکند.
تحلیلی دربارهی درگیریهای ورزنه
ورشکستگی آبی زایندهرود و راهکارهای پیشرو
ناآرامیهای چند سال اخیر ورزنه نشان داد که ورشکستگی آبی در حوضه زایندهرود، رفتهرفته از مسئلهای زیستمحیطی به بحرانی اجتماعی، امنیتی و سیاسی تبدیل شده است که بهواسطه موقعیت استان اصفهان میتواند تبدیل به چالشی امنیتی – سیاسی برای کل کشور شود.
سیاستگذاری کلگرا و دادهمحور نیازمند مراکزی است که در آنها جمعی از متخصصین دارای نگرش و تواناییهای بینرشتهای، گرد هم بیایند و بتوانند اثرات یک سیاست خاص را در حوزههای گوناگون تحلیل کنند.
ایجاد شکافی عمیق بین منابع آبی تجدیدپذیر و مصارف آب در کشور و قرار گرفتن ایران در آستانه ورشکستگی آبی، گویاترین نمود ناکامی سیستم مدیریت منابع و مصارف آب در ایران، علیرغم صرف هزینههای هنگفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در شش دهه گذشته است. یکی از مهمترین علل ناکامی این نظام مدیریت، جدا از ایرادهایی که میتوان بر خود مفهوم مدیریت منابع آب وارد نمود، عدم توجه به مساله آب در ایران به مثابه مسئلهای پیچیده، بینرشتهای و بدخیم است. یکی از مهمترین ابعاد مغفول در نظام مدیریت منابع و مصارف آب در ایران، ابعاد اجتماعی است.
کیفیت حکمرانی در کشورها متغیری اساسی در تعیین وضعیت آنها در حوزههای گوناگون اقتصاد، محیطزیست، رفاه اجتماعی، آموزش، سرمایه اجتماعی و ... بوده و بر سرنوشت کشورها به میزان بسیار زیادی اثرگذار است. اما پرسشی که بلافاصله طرح میگردد آن است که «کیفیت حکمرانی در کشورها خود تحت تأثیر چه عامل و یا عواملی است؟»
ضرورت مدیریت یکپارچه محلات تاریخی شهری
«عودلاجان» میراثی در آستانه نابودی
محله عودلاجان در دهههای نخست قرن حاضر، به واسطه افت شاخصهای سکونتی و عدم تطبیق با نیازهای نوظهور ساکنانش، رفتهرفته بخشی از ساکنان اصلی خود را از دست داد و دچار فرسودگی کالبدی و افت شاخصهای مختلف سکونتی شد.
در سیستمهای اجتماعی که دفتر هیئت دولت نیز میتواند یکی از این سیستمها باشد؛ نوع طراحی سیستم، روابط بیناجزاء و قواعد دستوری حاکم بر آن تأثیر به سزایی در کیفیت خروجیهای آنها خواهد داشت. تجربه کوتاه نگارنده از همکاری با دفتر هیئت دولت و انجام مصاحبههایی با برخی دبیران کمیسیونهای آن، نشاندهنده وجود برخی ضعفهای سیستمی در ساختار کنونی دفتر هیئت دولت است که بخشی از علل ناکارآمدی تصمیمات اخذشده در دولتهای مختلف و خسارتهای جبرانناپذیر برخی دیگر از این تصمیمات را میتوان در آنها جستجو کرد. با توجه به اینکه در مدت کوتاه همکاری، تنها امکان مصاحبه با دبیران کمیسیونهای امور زیربنایی، صنعت و محیطزیست، کمیسیون سیاسی–دفاعی و کمیسیون لوایح فراهم شد؛ این گزارش و آسیبشناسی صرفاً مبتنی بر این مصاحبهها میباشد. شایانذکر است که آسیبشناسی دقیق ساختار کنونی دفتر هیئت دولت و ارائه راهکارهایی برای برطرفنمودن نقاط ضعف موجود در آنکه از اهمیت بهسزایی در اصلاح نظام اداری کشور برخوردار است و نیازمند انجام مطالعاتی عمیق و تطبیقی میباشد که با توجه به اهمیت آن میبایست در صدر طرحهای مطالعاتی دولت قرار داده شود.