شناسه خبر: 91905
جمعه 5 مهر 1392 00:00
برنامههای کاری رئیسجمهور در نیویورک/ سه سخنرانی در مجمع عمومی/ دیدار با رؤسای برخی کشورها/ دیدار با ایرانیان مقمیم امریکا/ مصاحبه با CNN و PBS و واشنگتن پست/ دیدار با اعضای جامعة آسیایی و شورای روابط خارجی/ جلسه با رهبران جامعه اسلامی امریکا، رسانههای امریکا، شخصیتهای اندیشکدههای امریکا/ مذاکرات وزیر امور خارجه / مذاکرات و ملاقاتهای همراهان رئیسجمهور/ لحن متفاوت اوباما و سایر مقامات غربی، گامی مثبت برای حل و فصل مسائل/ ملاقات با اوباما/ اهمیت نتیجه ملاقاتها و دیدارها / اذعان مقامات غربی به تأثیر انتخابات در ایجاد فضای مثبت موجود/ فضای متفاوت امروز و گذشته/ انتخابات خرداد 92/ ابراز امیدواری برای حل و فصل مسئلة هستهای / اذعان مقامات اروپایی به تأثیر انتخابات در ایجاد فضای موجود/ تفویض مذاکرات هستهای به وزارت امور خارجی/ پشتیبانی سایر قوا از دولت در بحث هستهای / مسئلة سوریه و ضرورت توقف جنگ داخلی/ ایران خواستار صلح و ثبات در منطقه/ آمادگی ایران برای حل و فصل مشکلات و مسائل سوریه / محکومیت کاربرد سلاح شیمیایی/ دعوت از ایتالیا برای کمک به تسریع در روند حل و فصل موضوع هستهای ایران در اتحادیه اروپا/ دیدار با نخستوزیر ایتالیا/ استفاده از سلاح شیمیایی در حمله عراق به ایران، سوریه و احتمالاً کویت/ خطر استفاده از سلاحهای کشتار جمعی/ طرح خاورمیانة عاری از سلاح هستهای / مذاکرات 1+5/ اجلاس ژنو/ فعالیت دولت، گروههای معارض و گروههای تروریستی در سوریه/ خروج گروههای تروریستی از سوریه/ تروریسم خطری بزرگ برای منطقة خاورمیانه و جهان / برقراری دموکراسی در سوریه / انتخابات ایران و رأی مردم به گفتمان اعتدال/ پایبندی دولت به وعدهها و شعارهای انتخاباتی/ اقدامات اقتصادی دولت / ملاقات با سران سایر کشورها/ برقراری روابط صمیمی با همسایگان / مشکلات اقتصاد ایران/ ارائه گزارشی از واقعیتهای کشور پس از صد روز/ اطلاع رسانی دقیق و شفاف به مردم / بحرانی بودن اوضاع اقتصادی و اجتماعی ایران / تأسیسات اصفهان / شفافیت ایران در مذاکرات هستهای / نبودن سلاح کشتار جمعی در دکترین دفاعی ایران / پایبندی ایران به NPT و پادمان و مقررات آژانس/ مسئله هستهای ایران و اعتمادسازی/ نگرانی از مسایل و مشکلات افغانستان در سالهای آینده/ دیدار با کرازی / موضوع طالبان/ افکار و دیدگاههای افراطی طالبان/ مذاکرات طالبان و دولت افغانستان/ مردم افغانستان خسته از جنگ و تروریسم/ دستاوردهای سفر به نیویورک/ ملاقات با مقامات اروپایی/ موضوعات مورد مذاکره با مقامات اروپایی/ قابل قبول بودن دستاوردهای سفر/ خطر تجزیة سوریه/ فراهم کردن شرایط برای مذاکره دولت سوریه با معارضین/ خروج تروریستها از سوریه
بسم الله الرحمن الرحیم
از اینکه در آخرین ساعات حضورم در نیویورک این فرصت فراهم شده تا با شما نمایندگان محترم رسانههای معروف بینالمللی دیدار کنم و توضیحاتی دربارۀ برنامههایی که من و همکارانم در طول چهار روز گذشته داشتیم ارائه نمایم و فرصت پاسخ به سؤالات شما برایم فراهم باشد، خرسندم.
در این چهار روزکاری که در نیویورک بودم، فرصت مناسبی بود تا در سه نوبت جداگانه به ارائۀ دیدگاههای کشورم بپردازم.
در روز افتتاح مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کردم، همچنین به عنوان رئیس جنبش عدم تعهد در کنفرانس خلع سلاح هستهای به ایراد سخنرانی پرداختم و امروز هم در اجلاس وزرای کشورهای غیرمتعهد سخنرانی کردم. در هر یک از این سخنرانیها به تناسب بحث برخی از دیدگاههای کشورم را ارائه نمودم.
علاوه بر سخنرانیها که شما در جریان محتوای آنها هستید، با رؤسای برخی از کشورها و مقامات سازمانهای بین المللی نیز ملاقاتهایی داشتم و در زمینۀ مسائل دو جانبه، منطقهای و بینالمللی گفتگو داشتیم.
دیدار با رؤسای جمهور فرانسه، اتریش، ترکیه، لبنان و سریلانکا، نخست وزیران پاکستان، تونس، ایتالیا و اسپانیا، کفیل ریاست جمهوری عراق و همچنین دبیر کل سازمان ملل متحد و معاونانش و وزیر امور خارجۀ آلمان، رئیس IMF ، دبیر کل OIC ، نمایندۀ ویژۀ دبیرکل سازمان ملل متحد در امر سوریه و دیدار جنبی دیگر با رؤسای هیأتهای نمایندگیهای شرکتکننده در اجلاس شصت و هشتمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد از جملۀ این ملاقاتها بود.
همچنین دیشب توانستم با هموطنان عزیز مقیم امریکا دیداری صمیمی و پرشور داشته باشم که امیدوارم همۀ آنها سفیران کشور ایران در این سرزمین باشند و بتوانند نظرهای مردم امریکا را هم به مردم ایران منتقل کنند.
همچنین جلسات گفت و شنودی در این چند روز برگزار شد. با رهبران جامعۀ اسلامی امریکا دیدار بسیار خوبی داشتیم. با شخصیتهای برجستۀ رسانههای مهم امریکا هم دیدار و صبحانۀ کاری داشتیم. همچنین فرصتی فراهم شد تا با شخصیتهای معروف و فرهیخته از اندیشکدههای امریکا دیدار و گفتگوی صمیمی و مفیدی داشته باشیم.
دیروز هم در اجتماع بسیار باشکوه شخصیتهای عضو جامعۀ آسیایی و شورای روابط خارجی سخنرانی داشتم و به سؤالات آنها نیز پاسخ دادم.
علی رغم اینکه از سوی شبکههای تلویزیونی یا روزنامهها و مجلات معروف امریکا درخواستهایی برای مصاحبۀ اختصاصی داشتم، به دلیل کمی وقت فقط توانستم با شبکههای تلویزیونی CNN و PBS و همچنین روزنامۀ واشنگتن پست مصاحبه کنم. البته طی این سفر آقای دکتر ظریف، وزیر امور خارجه که مسئولیت مذاکره با 1+5 را هم به ایشان واگذار کرده، علاوه بر گفتگوهای مفیدی که با همتایان خودش داشت، دیروز در جلسۀ 1+5 که با حضور وزرای خارجۀ کشورهای 1+5 تشکیل شد، جلسهای داشتند که خودشان نتیجۀ جلسه را اعلام کردند.
جلسه در فضای بسیار مثبت و امیدوارکنندهای برگزار شده و ما امیدواریم این مذاکرات بتواند در زمان کوتاهی به نتیجۀ ملموس برسد. همچنین سایر همراهان من از جمله رئیس اتاق بازرگانی ایران که ریاست دفتر رئیس جمهور را هم برعهده دارد، معاون رئیس جمهور در امور گردشگری و صنایع دستی و دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی (نمایندۀ مردم شیراز و نمایندۀ جامعۀ کلیمیان ایران) که همراه من بودند، در این سفر دیدار و گفتگوهایی داشتند که گزارشها حاکی از مفید بودن این دیدارها دارد.
من باید در اینجا از همۀ اعضای نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد، مقامات و دست اندرکاران خود سازمان ملل متحد و همچنین سایر افرادی که در این سفر تلاش، همکاری و همراهی داشتند، صمیمانه تشکر کنم.
باید بر این نکته هم تأکید کنم که لحن سخنرانی برخی از مقامات عالیرتبۀ اروپایی و همچنین سخنرانی آقای اوباما، رئیسجمهور امریکا را که لحنی متفاوت با گذشته داشت باید به عنوان یک قدم مثبت برای حل و فصل مسائل بین جمهوری اسلامی ایران و دنیای غرب ارزیابی کنیم.
من از شما اصحاب رسانه که برای تنویر افکار عمومی نقش بی بدیلی دارید، انتظار دارم به عنوان پیام رسانان دقیق و صادق بتوانید واقعیتها را بیکم و کاست به مردم خود و جهان منعکس کنید. متشکرم.
گزارشگر آسوشیتدپرس:
جناب آقای رئیس جمهور از اینکه فرصت این کنفرانس مطبوعاتی را به ما دادید، از شما سپاسگزارم.
شما هم اکنون اشاره کردید که لحن متفاوتی را از سخنرانی آقای اوباما دیدید و آن را به عنوان یک گام مثبت تلقی کردید، ولی از فرصتی استفاده نکردید که ایشان را ببینید. میدانم که قبلاً گفتهاید که همه چیز با سرعت زیادی پیش میرفت و بنابراین، وقت و زمان مناسبی برای این کار نبود. چه گامهایی باید برداشته شود تا جناب عالی برای جلسه و دیدار با آقای اوباما حاضر شوید و یک بحث کامل دربارۀ روابط دو کشور داشته باشید؟
رئیس جمهور:
همانطور که شما اشاره کردید، برنامۀ مقدماتی برای این کار فراهم شده بود که بین من و آقای اوباما دیداری برگزار شود. طرف امریکایی برای این دیدار اظهار تمایل کرده بود و ما هم علیالاصول مشکلی برای این دیدار نداشتیم، اما در برنامهریزی برای نحوۀ این دیدار و مخصوصاً نتایجی که دیدار اول باید داشته باشد، وقت و زمان کافی نبود و در واقع، دو طرف قانع بودند که این زمان برای برنامه ریزی ملاقات دو رئیس جمهور شاید کافی نباشد.
برای ما آنچه مهم است، نتیجۀ اینگونه دیدارهاست. شما میدانید که بعد از 35 سال تنشهای فراوان بین ایران و امریکا و مسائل بسیار زیادی که بین دو کشور وجود دارد، ملاقات در سطح دو رئیس جمهور آنهم برای اولین بار خود به خود با پیچیدگیهایی همراه است. دو طرف میخواستند دیداری کاملاً موفق و مؤثری داشته باشند.
اما در عین حال، من فکر میکنم فضایی که امروز به وجود آمده با گذشته کاملاً متفاوت است و البته آنهایی که این فضا را به وجود آوردند، ملت ایران، صدای رسای این ملت در انتخابات 24 خرداد امسال بود. این انتخابات بسیار شکوهمند فضای نوینی را در داخل ایران و سطح جهان به وجود آورد.
تقریباً همۀ مسئولین و مقامات عالی رتبۀ غربی که در این سفر با ما دیدار داشتند، بر این نکته تأکید داشتند که انتخابات ایران نقطۀ عطفی بود، فضای جدیدی را ایجاد کرد و زمینه را برای رابطۀ بهتر آماده کرد.
من فکر میکنم در این سفر اولین قدم برداشته شد و آن قدم اجلاس دیروز 1+5 بود که در سطح وزرا برگزار شد و بنابراین، در حد فرصت این چند روزه و برنامهای که در طول یکی دو هفته قبل طراحی شده بود، من از نتیجه راضی هستم.
ما باید قدمها را بسیار حساب شده و دقیق برداریم. هدف ما منافع مشترک دو ملت، حل و فصل مشکلات و قدم به قدم ایجاد بنای اعتماد بین دو ملت و دو دولت خواهد بود.
گزارشگر شبکۀ CBS :
جناب رئیس جمهور شما دربارۀ محیط متفاوت صحبت کردید و پس از جلسات دیروز هم احساس میکنید که سران اروپا و دستاندرکاران ایالات متحده آمادۀ گفتگوی جدی هستند. آیا ایران آماده است تا سایتهای خود را برای کنترل و نظارتهای لازم باز کند؟
رئیس جمهور:
برای همین است که در جلسۀ 1+5 بحثها دربارۀ مسئلۀ هستهای میباشد و اینکه ملت ایران چگونه از حقوق مسلم خود بهرهبرداری و استفاده کند و در کنار آن اعتماد لازم ایجاد بشود.
نظر مقامات عالیرتبۀ اروپایی در دیدار با من این بود که فضای به وجود آمدۀ امروز در دولت جدید و بعد از انتخابات با گذشته کاملاً متفاوت است و وضعیت به گونهای است که راه برای بنای آن اعتماد بسیار تسهیل شده است. بنابراین، من امیدوارم ارادۀ کافی در دو طرف وجود داشته باشد. در طرف ایران به طور قطع این اراده وجود دارد که در زمانی کوتاه مسائل مربوط به پروندۀ هستهای حل و فصل شود.
من معتقدم در زمان نه چندان دوری بتوانیم مسائل هستهای را قدم به قدم به حل و فصل برسانیم و زمینه را برای روابط بهتر ایران با غرب، توسعۀ روابط اقتصادی و فرهنگی و مخصوصاً میان ملتهای غرب و ایران به خوبی فراهم کنیم.
گزارشگر شبکۀامروز روسیه:
شما طی روزهایی که در نیویورک سپری کردید، گفتار مثبتی داشتید و به جامعه بین المللی به خصوص امریکا و متحدانش پیشنهادهای جدید و متعددی دادید. فکر میکنید این اقدامات و گفتار شما از پشتیبانی تمام نیروها و قوای مختلف داخل ایران برخوردار است یا نه؟ و موضع اپوزیسیون خودتان را در این خصوص چگونه میبینید؟
رئیس جمهور:
دولت همۀ اختیارات لازم را برای گفتگو با طرفهای خارجی دارد و در زمینۀ مذاکرات هستهای دارای اختیارات کامل میباشد و من هم در مذاکرات هستهای وزیر امور خارجه را انتخاب کردم و به ایشان مسئولیت دادم.
فکر میکنم این دولت به هر نتیجهای در مذاکرات برسد، از پشتیبانی سایر قوا در ایران و نیز ملت ایران برخوردار است. اساساً در مذاکرات سرنوشت ساز و مهمی مثل چنین مذاکراتی، دولت ایران نمیتواند بدون پشتوانۀ کامل و اجماع داخلی وارد عمل شود.
بنابراین، دولت اختیار کافی برای اینکه پای میز مذاکره به نتیجۀ موردنظر برسد، دارد.
گزارشگر المیادین:
سؤال من دربارۀ تعهدات شما در منطقه است. شما در مورد سوریه با آقای ابراهیمی صحبت کردید. فکر میکنید که آیا شرکت شما در «ژنو 2» محقق خواهد داشت یا نه؟
دربارۀ سیاست درازمدت خودتان در منطقه یعنی پشتیبانی از حماس و چنین نیروهایی که مقاومت میکنند، توضیح بفرمایید و آن چه تأثیری در سیاست شما خواهد داشت؟
رئیس جمهور
مسئله بسیار حایز اهمیت است، به ویژه سوریه. سوریه در یک جنگ بسیار خطرناک داخلی گرفتار شده است. ما معتقدیم که باید همه دست به دست هم بدهیم و این جنگ را متوقف کنیم و زمینه را برای آینده فراهم کنیم تا مردم سوریه در فضایی آزاد و امن بتوانند برای آیندۀ کشور خودشان تصمیمات لازم را اتخاذ کنند.
ارتباط ما با کشورهای منطقه در تناقض و تنافی با ارتباط ما با غرب نیست.
سیاست خارجی ما در چارچوب یک اصول است. ما براساس منافع ملی خود و منافع ملتهای منطقه و منافع مشترک با سایر بازیگران جهانی از جمله غرب روابطمان را تنطیم میکنیم.
آنچه مهم است، این است که ما در منطقه خواهان ثبات و صلح و از بین رفتن زمینههای جنگ و نیز مخالف دخالت خارجی و حضور نیروهای بیگانه در منطقه هستیم و معتقدیم روابط کشورهای منطقه باید روابطی دوستانه تر و نزدیکتر باشد.
ما در زمینه سوریه مشغول مذاکره با همسایگان این کشور هستیم و با عراق، لبنان و ترکیه در حال رایزنی و مشورت هستیم.
در ژنو 2 یا هرگونه فعالیت بینالمللی که از ایران دعوت شود، ایران به خاطر منافع مردم سوریه حضور فعال خواهد داشت. ما راه حل سوریه را نه راه حل نظامی، بلکه راه حل سیاسی میدانیم و معتقدیم کشورهای تأثیرگذار باید دست به دست هم بدهند و برای پایان دادن به رنج مردم سوریه تلاش کنند.
ما کاربرد سلاح شیمیایی را در منطقه بسیار خطرناک میدانیم و کاربرد آن را قویاً محکوم میکنیم و از اینکه دولت سوریه به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی (cwc) پیوسته، بسیار خوشحالیم و امیدواریم همۀ کشورهای منطقه به این معاهده بپیوندند و رژیمی که دارای زرادخانههای خطرناک سلاحهای کشتار جمعی است هم تحت فشار جامعۀ بینالمللی، به معاهدات خلع سلاحی و عدم اشاعه بپیوندند.
گزارشگر روزنامۀ لاستامپا:
جنابعالی دیروز با نخست وزیر ایتالیا جلسهای برگزار کردید و ایشان گفت که جلسهای بسیار جالب بود و با نگاه به رابطه تاریخی دو کشور بهتر است که ایتالیا در گفتگوی هستهای نقشی داشته باشد و فکر میکنید که اگر ایتالیا در گفتگو بین ایران و 1+5 حضور داشته باشد، مفید خواهد بود؟
رئیس جمهور:
دیدار با نخست وزیر ایتالیا بسیار مفید بود. ما فرصت یافتیم تا نسبت به مسائل مورد علاقۀ دو طرف گفتگو کنیم. هر کشوری که برای حل و فصل سریعتر مسئلۀ هستهای کمک کند، ما از تلاش آن استقبال میکنیم. اما موضوع این نبود که ایتالیا در 1+5 شرکت کند. چنین پیشنهادی در مذاکرات ما مطرح نبود. بحث این بود که ایتالیا به عنوان یک کشور مهم در اتحادیۀ اروپا تلاش کند تا روند موضوع هستهای ایران در اتحادیه سرعت عمل بیشتری داشته باشد.
به هر حال خود آنها میگویند که این جمع، جمع 3+3 است. قاعدتاً نمیخواهند 4+3 باشد و آنچه مطرح بود، این بود که ایتالیا در اتحادیۀ اروپا به عنوان یک عضو مؤثر تلاش کند تا روند حل و فصل سرعت بیشتری داشته باشد.
گزارشگر صدا و سیما:
سفر شما به نیویورک بسیار پرکار و فکر میکنم خستهکننده بود. از شما یک سؤال داشتم و آن اینکه شما بهتر از بنده میدانید که تقریباً بیش از 15 ماه است که ریاست جنبش غیرمتعهدها در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته و جناب عالی در نیویورک در قالب رئیس جنبش غیرمتعهدها سخنرانی داشتید.
شما در آن سخنرانی به جامعۀ بینالملل و کشورهای عضو عدم تعهد برای خلع سلاح اتمی و خاورمیانه عاری از سلاحهای اتمی سه پیشنهاد مطرح کردید. برنامۀ جناب عالی به عنوان رئیس جنبش عدم تعهد در دو سال باقی مانده از ریاست ایران برای تحقق چنین هدفی چه میتواند باشد؟
رئیس جمهور:
خاورمیانه منطقۀ بسیار حساسی است و وجود سلاحهای کشتار جمعی در این منطقه بسیار خطرناک است. حداقل در دو نوبت و طبق برخی از خبرها در سه نوبت در مجموع در منطقه ما سلاحهای غیرمجاز و کشتار جمعی به کار رفته است. یک مورد آن روشن است و آن حملۀ شیمیایی عراق به ایران است که مجروحین و کشتههای فراوان داشت که هنوز عدهای از مجروحین در رنج هستند. کاربرد دیگر آن در سوریه و مواردی هم در زمینۀ کاربرد برخی از سلاحهای غیرمجاز در جریان آزادسازی کویت در خبرها مطرح بود. بنابراین، در سالهای اخیر حداقل در منطقۀ ما از سلاحهای کشتار جمعی دوبار استفاده شده است.
رقابت تسلیحاتی در منطقۀ ما در زمینۀ سلاحهای کشتار جمعی میتواند بسیار خطرناک باشد. ما سالهاست که این طرح را پیشنهاد کردهایم و دنبال میکنیم: خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای. الان هم در پی این پیشنهاد هستیم. همان زمانی که با سه کشور اروپایی بحث میکردیم، یکی از بندهایی که با سه وزیر اروپایی توافق کرده بودیم، این بود که اروپا هم در این زمینه کمک کند تا ما به خاورمیانۀ عاری از سلاح هستهای برسیم.
در سخنرانی خلع سلاح هم ما بر این پیشنهاد تأکید کردیم که میخواهیم خاورمیانه جزو مناطق عاری از سلاح هستهای باشد.
فعلاً در منطقه ما یک رژیم است که دارای سلاح هستهای است. همه باید تلاش کنیم که کل منطقه از سلاح کشتار جمعی و مخصوصاً سلاح هستهای عاری بماند، چون میتواند برای آیندۀ منطقه بسیار خطرناک باشد.
علاوه بر این، برخی از کشورها که نیروهای نظامی آنها در منطقه هستند، براساس برخی از اطلاعات آنها هم از سلاحهای کشتار جمعی برخوردارند که اگر این اطلاعات درست باشد، منطقه اگر پاک شود، ورود و حضور این گونه کشتیها در منطقه ممنوع خواهد بود. ما همچنان از این طرح حمایت میکنیم و از ظرفیت مان به عنوان رئیس عدم تعهد حداکثر استفاده را در این زمینه خواهیم کرد.
گزارشگر NHK ژاپن:
دیدار بعدی شما در چارچوب گفتگوی هستهای در ژنو صورت خواهد گرفت. دربارة پیشنهاد مثبت از طرف شما به غرب چه فکر میکنید؟
رئیسجمهور:
به هر حال مذاکرات 1+5 در دولت جدید دیروز آغاز شد. این خود قدم مهمی بود. اینکه مکان اجلاس و مذاکرات بعدی مشخص شد و زمان تقریبی آن مورد بحث قرار گرفت، نکتة مثبتی بود. در جلسة دیروز بحثهای کلی که 1+5 (مجموعاً 7 وزیر) مطرح کردند، مجموعاً فضای مثبتی بوده و نکات مشترکی فراوانی هم وجود داشته است.
نکتة دیگری که در بحث دیروز توافق شده، اینکه در اجلاس بعدی در ژنو، ایران طرح خود را مطرح کند. ایران طرح خود را آماده خواهد کرد و در ژنو مطرح خواهد شد. ما امیدواریم قدم مؤثرتری در اجلاس ژنو برای حل و فصل مسائل هستهای برداشته شود.
گزارشگر الجزیره انگلیسی:
آقای رئیس جمهور انگیزة شما از میانجیگری میان اسد و گروه مخالفین او چیست؟ و چگونه میتوانید اپوزیسیون را برای مذاکره با رژیم اسد به پای میز مذاکره بیاورید؟
رئیسجمهور:
اساس بر این است که باید در نهایت بین دولت سوریه و گروههای معارض توافق حاصل شود. البته میدانید که در سوریه، امروز از یک طرف دولت است و از طرف دیگر گروههای معارض هستند، که گروههای معارض هم اختلاف نظرهایی با هم دارند و از طرف دیگر، گروههای تروریستی در سوریه فعال هستند.
ما معتقدیم که همه باید کمک به گروههای تروریستی را متوقف کنند و گروههای تروریستی باید سوریه را ترک کنند. این گروهها که از کشورهای مختلف منطقه در آنجا اجتماع کردهاند، باید آنجا را ترک کنند و اساساً جامعه جهانی باید روی این گروههای تروریسی به ویژه القاعده بسیار حساس باشد.
تروریسم اساساً یک خطر بزرگ برای منطقة ما و حتی امنیت جهانی است. من در سخنرانی سازمان ملل طرح wave را پیشنهاد کردم و معتقدم ما همه باید در جهت مبارزه با افراطیگری و خشونت و تروریسم حرکت و همکاری کنیم و در این مبارزه هیچ کشوری به تنهایی قادر نیست این مسئله را حل کند.
تروریستها همانند میکروبی هستند که مرتب از نقطهای به نقطة دیگر در حال حرکتاند. ما باید همة توانمان را به کار بگیریم که جامعه را از این میکروب خطرناک دور کنیم و بدانیم اساساً تروریسم میتواند برای صلح و امنیت جهانی خطرناک باشد.
بنابراین در مسئلة سوریه یک موضوع، موضع تروریستها هستند که همه باید حساسیت به خرج بدهیم و موضوع دیگر دولت و معارضین دولت هستند که باید پای میز مذاکره بنشینند و موضوع نهایی اینکه همه باید بپذیریم که در سوریه باید فضای امنی تشکیل شود و مردم در آن فضا پای صندوقهای آرا بیایند و انتخاب مردم سوریه باید انتخاب همه باشد و همه باید از انتخاب مردم پشتیبانی کنند. آینده سوریه متعلق به مردم سوریه خواهد بود.
گزارشگر CNN:
من در جلسة صبحانه کاری حاضر بودم و با رئیس جمهور قبلی هم در نیویورک نشستهایی داشتم. بعد ازمدتی مشاهده کردیم که در گذشته چیزهای دیگری پیش میآید. شما در نیویورک هستید و پیامهای شما در سرتاسر دنیا زنده پخش میشود و به احتمال زیاد هم مردم سراسر دنیا نمیتوانند گفتگوها را دنبال کنند و میخواهند دربارة شما شناخت و اطلاعات بیشتر و بهتر به عنوان یک رئیس جمهور داشته باشند. چه چیز باعث خواهد شد تا با وجود مطالب زیاد بین کشورها در جایی که دیگران موفق نشدند، شما موفق شدید؟
رئیسجمهور:
تفاوت در اتنخابات مردم است. مردم در انتخابات با توجه به گفتمانهای متفاوت که این گفتمانها در بعضی از موارد کاملاً متفاوت بود و در ضمن مناظرههای تلویزیونی بیشتر آشکار شد، گفتمان اعتدال را برگزیدند و اعلام کردند که با افراط گری مخالف هستند و نمیخواهند افراط گران به راه خودشان ادامه دهند.
مردم در این انتخابات به برنامههای این دولت رأی دادند. برنامههای این دولت روشن است و همان زمان منتشر شده بود. بخشهای مختلف برنامه از جمله روابط خارجی، سیاست داخلی، مسائل فرهنگی، حقوق بشر و جایگاه زنان در جامعه، همه وجود داشت.
بنابراین، این تفاوتها کاملاً در برنامة این دولت آشکار و روشن است و دولت به همان وعدههای انتخاباتی خودش وفادار و متعهد میماند و آنها را دنبال میکند. در همین دورة کوتاهی که دولت کار خودش را آغاز کرده است (یک ماه و چند روز) قدمهای مهمی در راستای اجرای آن برنامهها برداشته و این قدمها را در بخشهای مختلف ادامه خواهد داد.
میدانید که در زمینه اقتصاد دولت در انتخابات نظر خاصی داشته و بر آن تأکید کرده است. دولت بر آزادی بیشتر بخش خصوصی و حمایت بیشتر از آن تأکید کرده و ایجاد فضای مناسب کسب و کار، امکانات لازم برای تولید و اشتغال از اولویتهای برنامه دولت بوده است. دولت در همة این زمینهها (چه در بخش اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی و چه سیاست داخلی و خارجی) به برنامههای خود متعهد است.
گزارشگر ایرنا:
در خصوص سیاست خارجی حضرتعالی سؤال داشتم که در بحث انتخابات هم خیلی بر آن تأکید داشتید و آن بهبود روابط ایران با کشورهای همسایه به ویژه کشورهای عربی است. در دیدارهای شما با کشورهای عربی در نیویورک، آیا مذاکراتی در این خصوص داشتهاید و اگر نه، چه برنامهای برای آینده در این زمینه خواهید داشت؟
رئیسجمهور:
در دولت جدید با بسیاری از رهبران کشورهای همسایه از روسیه تا ترکیه و عراق و پاکستان و افغانستان و کشورهایی که از منطقه ما هستند مثل لبنان، تاجیکستان و قزاقستان دیدارهایی داشتم و در نیویورک هم با چند نفر از مقامات کشورهای عربی و شمال افریقا ملاقات کردم. در این دیدارها هم به مناسبتهایی در مورد روابط ایران با کشورهای همسایه بحث شد.
اساس برنامه ما ایجاد اعتماد بیشتر بین ایران و همسایگان و حل و فصل مسائل احتمالی بین دو کشور، توسعة روابط اقتصادی و فرهنگی و موضوع توریسم است.
ما در سطح وسیعی با عربستان، عراق و برخی دیگر از کشورهای منطقه مثل بحرین، عمان و دیگران روابط توریستی خوبی داریم. البته نسبت به عربستان و عراق رقم بسیار بالا و نزدیک به چندین میلیون نفر در سال است و در برخی از کشورها رقمهای پایینتری است.
یکی از اهداف این دولت روابط صمیمیتر با همسایگان است. دولت این هدف را دنبال خواهد کرد. به همین دلیل ملاقاتهایی با کل همسایگان از جمله کشورهای عربی تنظیم شده است.
گزارشگر وال استریت ژورنال:
شما در طول تبلیغات انتخاباتی خیلی بر برداشتن تحریمهایی که در این چند سال اجرا شد، تأکید داشتید. از زمانی که شما عهدهدار ریاست جمهوری شدید وضعیت اقتصادی ایران بهتر شده یا بدتر از آن چیزی شده است که شما پیش بینی کرده بودید؟ به طور دقیق برای بهبود اقتصاد ایران چه گامهایی را برخواهید داشت؟
رئیسجمهور:
اقتصاد ایران کاستیهایی داشت و همة ما کم و بیش این موضوع را میدانستیم. البته میدانید که من قبل از ریاست جمهوری مسئولیت یک مرکز تحقیقاتی را بر عهده داشتم و علیالقاعده از بسیاری از آمار و ارقام بیخبر نبودم.
یکی از مسائلی که من و رقبای انتخاباتیام در دوران تبلیغات انتخاباتی بر آن تأکید میکردیم، مشکلات اقتصادی و راه حلهای مختلف برای رفع این مشکلات بود. البته باید اذعان کنم بعد از آنکه من مسئولیت را بر عهده گرفتم و با همة آمار و ارقام آشناتر شدم و البته هنوز هم این آشنایی ادامه دارد، به مردم قول دادم که بعد از صد روز گزارشی از واقعیتهای کشور به مردم ارائه خواهم کرد و امیدوارم تا پایان صد روز به دقت همة ابعاد مختلف مسائل اقتصادی و البته در کنار آن مسائل اجتماعی و فرهنگی را بررسی کرده و به آمار و ارقام دقیقتری برسیم و به مردم ارائه کنیم.
دولت من متعهد است که در دورهای که من مسئولیت را بر عهده دارم، همة آمار و ارقام به صورت شفاف به اطلاع مردم برسد. من این را برای ایجاد اعتماد بیشتر بین دولت و مردم و برای اینکه اقتصاددانان و سایر مسئولین در بخشهای دیگر بتوانند برای آینده بهتر برنامهریزی کنند، ضروری و لازم میدانم. به همین دلیل به سخنگوی دولت دستور داده شده که اطلاعات لازم را از شرایطی که در این دولت پیش میآید و با آن مواجه است، با مردم در میان بگذارد. خود رئیس جمهور هم متعهد است که در هر فرصت لازم گزارشهایی را مستقیماً به مردم ارائه بکند. من امیدوارم فاصلة زمانی این گزارش دهیها خیلی طولانی نباشد و خودم مستقیماً بتوانم با مردم صحبت کنم.
اگر بخواهم در یک کلمه پاسخ سؤال شما را بدهم، آنچه امروز میبینم، کمی بدتر از آن چیزی است که قبلاً میگفتم و فکر میکردم. اما همة ما به آینده امیدواریم. مشکلات اقتصادی و اجتماعی ما قابل حل و فصل است. امید من به آن است که مردم ایران از این دولت حمایت خواهند کرد و ما با حمایت، حضور و مشارکت مردم هر مشکلی را میتوانیم حل بکنیم. امید ما به مراتب بیش از مشکلات است و حمایت مردم از دولت هم بیش از حد انتظار است. بنابراین، آیندة ما روشن و آیندهای خواهد بود که مردم در رفاه و آسایش بیشتری باشند.
گزاشگر شبکة pbs:
زمانی که شما در رأس تیم گفتگوی هستهای در سال 2003 بودید، به نظر میرسید در زمانی که شما با اروپاییها در تهران صحبت میکردید، در اصفهان در حال کامل کردن سایت بودید و با توجه به ایجاد فضای مثبت با اروپاییها برای تکمیل کردن و رسیدن به اهداف دیگرتان وقت اضافه داشتید. چه اطمینانی به شرکای خود و متقابلین خودتان در گفتگوی هستهای میدهید که این بار دیگر فرصتی برای خریداری وقت اضافه و به دست گرفتن یکبارة سلاح اتمی برای شما نخواهد بود؟
رئیسجمهور:
آنچه در آن دوره انجام گرفت، بر مبنای توافقات دو طرف بود. ما هیچ وقت به شرکای اروپایی خود نگفته بودیم که اصفهان را تکمیل نمیکنیم. میدانید که اصفهان از روز اول تأسیس تحت نظارت دقیق آژانس بوده است. حتی قبل از اینکه ساختمان آن تأسیس بشود، از ماهها قبل به آژانس اطلاع داده شده بود و تحت نظر آژانس این کار انجام گرفت. در هیچ مذاکرهای من به اروپاییها قول نداده بودم که اصفهان را تکمیل یا راهاندازی نمیکنیم، بلکه بالعکس من به صراحت گفته بودم غیر از مسئلة تزریق گازدهی در نطنز، به همة فعالیتهای خود ادامه خواهیم داد. این را در مصاحبه مطبوعاتی با سه وزیر اروپایی در تهران اعلام کرده بودم.
بنابراین، ما هیچ گاه راه فریب و مخفی کاری را انتخاب نکردیم و شفاف سخن گفتیم و عمل کردیم. هم اکنون هم آنچه میگوییم، به آن متعهد خواهیم بود. شما در این دولت هیچ موردی را نخواهید دید که اگر با طرف خارجی یا با مردم خودش حرف میزند و قولی میدهد، بر خلاف قول و وعدهاش عمل بکند.
ما به صراحت میگوییم که میخواهیم از فناوری هستهای برخوردار باشیم و فعالیت ما تحت نظارت آژانس باشد و به صراحت اعلام میکنیم به معاهدات مربوط به هستهای از جمله NPT و پادمان متعهد هستیم و به آنها عمل خواهیم کرد. ما به صراحت میگوییم شفاف خواهیم بود و دنبال بمب نیستیم و ساخت آن را برای خودمان و منطقه خودمان خطرناک میدانیم. ما به صراحت میگوییم که در دکترین دفاعی ما چیزی به نام «سلاح کشتار جمعی» وجود ندارد و به تمام معاهدات مربوط به منع سلاحهای کشتار جمعی پیوستهایم. ما هیچ جا بر خلاف معاهداتمان عمل نکردهایم و نخواهیم کرد.
ما در مذاکرات 1+5 میخواهیم به دنیا اطمینان بییشتری بدهیم که فعالیت ایران کاملاً صلح آمیز باقی میماند. آنها هم میخواهند به ما اطمینان بدهند که علیه توسعه و فناوری ایران قدمی بر نخواهند داشت. بنابراین، اعتماد دو طرفه خواهد بود و در این مذاکرات هر دو به هم اعتماد خواهیم داد. من امیدوارم این دوره اعتمادسازی خیلی طولانی نشود و در زمان کوتاهی به هدف برسد.
گزارشگر CCTV چین:
ماه گذشته آقای کرزای برای آزادی تعدادی از زندانیان طالبان به منظور پای میز مذاکره کشاندن طالبان از پاکستان دیدار کردند. آیا شما احساس میکنید تنها راه جلوگیری از حملات به پاکستان و افغانستان توسط طالبان مذاکره با آنهاست؟ آیا با این روش موافق هستید یا نه؟ و ایران چه روش جدیدی را پیشنهاد میدهد تا این میز مذاکرة صلح کاملتر شود و احساس میکنید که مذاکره با آنها نتیجهای دارد یا خیر؟
رئیسجمهور:
افغانستان در سال آینده ممکن است با مسائل و مشکلات جدیدی مواجه شود و از هم اکنون باید آنهایی که در منطقه تأثیرگذار هستند، به فکر همکاری و کمک بیشتر به دولت افغانستان باشند. من در مدت کوتاهی که مسئولیت دولت را بر عهده گرفتهام، دو بار با آقای کرزای بحث و گفتگو داشتهام؛ یک بار در تهران و یک بار هم در بیشکک در قرقیزستان. خود آقای کرزای هم برای آیندة افغانستان نگرانیهای فراوانی دارد.
بحث این است که هر گروهی اگر بخواهد پای میز مذاکره بیاید و به چارچوبهای دموکراسی و قواعد مورد قبول متعهد باشد، میتواند مفید باشد. در بحث طالبان، گروههایی که در حال انجام عملیات هستند و برخی از عملیاتهای آنها هم تروریستی است، آیا میخواهند آن عملیات را کنار بگذارند و به صورت یک شهروند عادی یا به صورت یک حزب وفعال سیاسی در جامعة افغانستان باشند یا نه؟
البته مسائل فراوانی بین طالبان و دولت وجود دارد. هنوز در قدمهای اولیه مذاکره هستند. اگر این مذاکرات به حضور سیاسی طالبان در افغانستان و نه حضور نظامی منتهی شود. به هر حال، در یک کشور امنیت باید در اختیار نیروهای رسمی باشد. اگر طالبان اعلام کنند که سلاحشان را بر زمین میگذارند و به عنوان یک شهروند فعال در افغانستان فعالیت میکنند، به اعتقاد من چنین صلحی میتواند برای آیندة افغانستان و ثبات منطقه مفید باشد. البته طالبان در دوران حکومتشان سختیهای فراوانی را برای مردم به ویژه از لحاظ آزادیهای اجتماعی به وجود آورده بودند. آنها افکار افراطی داشتند. من فکر نمیکنم در دنیای امروز آن افکار قابل قبول باشد.
به هر حال، ما نمیتوانیم دربارة زنان چنین نظری داشته باشیم که زنها در فعالیت اجتماعی نباید حضور داشه باشند. زنان همانند مردان و مساوی آنها باید در عرصههای اجتماعی فعالیت میکنند. ما نمیتوانیم از آزادیهای فرهنگی یک جامعه جلوگیری کنیم. تکثرهای فرهنگی و اندیشهای را باید بپذیریم و قبول کنیم. من امیدوارم طالبان با فکری نو در چارچوب یک تشکل سیاسی بپذیرد که در افغانستان آینده حضور داشته باشد.
صلح بر مبنای خواست ملت افغانستان میتواند مفید باشد. به دلیل اینکه جنگ برای کشور افغانستان ویرانگر است. مردم از جنگ و برخوردهای نظامی خسته شدهاند و تروریسم باعث شده که در افغانستان یک فعالیت با ثبات اقتصادی پا نگیرد.
گزارشگر نیویورک تایمز:
دربارة نتایج قابل قبولی که در طول جلسات به دست آوردید به مردم ایران چه خواهید گفت؛ اولاً آیا طبق انتظار شما بودند یا کمتر از انتظاراتتان؟
رئیسجمهور:
ما در طول حضور در نیویورک اولاً دنبال یک برآورد دقیقتر از فضای جدید جهانی بعد از شروع به کار این دولت بودیم. فکر میکنم در این زمینه دستاوردهای خوبی داشتیم. ما دنبال این بودیم که بهترین مسیر و روش را برای بازسازی جایگاه منطقهای و جهانی ایران ترسیم بکنیم و در این زمینه در حد مذاکره و بحث و بیان مواضع و در برخی از موارد در بعضی از توافقات دستاوردهای خوبی داشتیم.
ما دنبال تقویت رابطه با طرفهای مذاکرات در این سفر بودیم. با همة مقاماتی که دیدار کردیم، فکر میکنم موفقیت ما بیش از حد انتظار بود. مخصوصاً با کشورهای اروپایی دیدارها و مذاکرات بسیار خوبی داشتیم و من فکر میکنم زمینه برای روابط گستردهتر با کشورهای مهم اقتصادی، لااقل کشورهایی که من در این سفر با آنها در تماس بودم، فراهم شده و میتواند زمینه را برای توسعة روابط در آیندة نه چندان دور فراهم بکند.
تلاش ما این بود که در دیدار و مذاکره با این مقامات دربارة امنیت منطقه، مسئله سوریه، سلاح کشتار جمعی و تروریسم و خشونت بحث کنیم و موفقیتهای بسیار خوبی نیز داشتیم. همچنین در زمینه مسئله هستهای ایران با برخی از کشورهایی که ملاقات داشتیم، توضیح دادیم که برنامه و آیندة ما چیست؟ و چگونه میتوانیم مسیری را برگزینیم و انتخاب کنیم که ضمن احقاق حقوق مردم ایران اعتماد لازم هم برای طرفهای ما به وجود بیاید.
سخت است که انسان بگوید به همة انتظاراتش دست یافته است، اما آنچه من در این سفر به دست آوردم، میتوانم بگویم در حد این سفر چهار روزه برای من قابل قبول است. من میخواهم چنین باشد که این سفر اولین گام و آغاز برای روابط بهتر و سازنده با کشورهای جهان و همچنین اولین گام برای رابطه بهتر دو ملت بزرگ ایران و امریکا باشد و ما بتوانیم افکار و شناخت دو ملت را نسبت به یکدیگر بیشتر بکنیم و حداقل در اولین گام نسبت به دو دولت از تنش بیشتر جلوگیری کنیم و تنشها را به عنوان گام بعدی کاهش دهیم و در گام سوم زمینه را برای دستیابی به منافع مشترک فراهم کنیم.
گزارشگر شبکة NBC :
شما در این کنفرانس مطبوعاتی فرمودید که در ژنو پیشنهادی از طرف ایران ارائه خواهد شد. سؤال ما از شما این است که آیا برای کاهش تحریمها نیز ایران پیشنهادی خواهد داد؟
رئیسجمهور:
اولاً باید همة کشورها بر یک اصولی توافق کنیم. اگر بتوانیم بر یک اصول توافق کنیم، من فکر میکنم بتوانیم به یک طرح و نقشه راه مشترکی برسیم. من به آقای اولاند رئیس جمهور فرانسه که در زمینة منطقه و سوریه با ایشان بحث مفصلی داشتیم، چارچوب طرحهایی را که به عنوان اصول مورد نظر ایران است، مطرح کردم. ما باید بر مبنای یک اصولی که همه توافق میکنیم، بتوانیم به راه و نقشة راه آینده دست پیدا کنیم. مثلاً ما معتقد هستیم سوریه نباید تجزیه شود. تجزیة سوریه را برای منطقه بسیار خطرناک میدانیم. ما معتقدیم تروریستها باید کشور سوریه را ترک کنند و جنگی نباید از طرف قدرتهای خارجی بر سوریه تحمیل شود. همه باید بپذیریم که راه حل سوریه حتماً راه حل سیاسی است نه چیز دیگر. ما باید بپذیریم که باید شرایط را برای مذاکره بین معارضین و دولت سوریه فراهم کنیم.
اصولی که مورد نظر ماست، اگر مورد توافق کشورهای مذاکره کننده طرف ما باشد، ما راحتتر میتوانیم به مقصدمان دست پیدا کنیم. در هر کجا و در هر اجلاسی باشد، اگر ما بتوانیم و ببینیم که حضورمان میتواند مفید باشد، ما شرکت خواهیم کرد. شرکت ما در هر اجلاسی بدون پیش شرط خواهد بود.
خیلی متشکرم و از همه سپاسگزارم. امیدوارم توانسته باشیم به برخی از نظرها و سؤالات شما در زمینة مسائل مورد علاقه پاسخ داده باشم. میدانم وقت برای طرح همة سؤالات کافی نبود. به امید دیدار در فرصتهای آینده و با تشکر فراوان از همة شما.