مشارکت برخی مبانی مردمی سالاری میان ایران و و سوئیس / گسترش فعالیت‌های بانکی و بیمه / بحث عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی / همکاری‌های فرهنگی و دانشگاهی / مشکلات حقوق بشریمسلمانان در کشورهای اروپایی / مشکلات مردم سوریه – یمن و لیبی / کمک‌های نوع‌دوستانه به آوارگان / سوئیس، حافظ منافع ایران و آمریکا / زمینه های مساعد سرمایه‌گذاری خارجی در ایران / مشارکت برای جذب بازارهای خارجی / روند روبه رشد بخش خصوصی ایران / وجود برخی انحصارات و رانت‌ها در ایران / گشایش ها در فضای سیاسی و فرهنگی / مشارکت گسترده مردم، نشانه امید
بسم الله الرحمن الرحیم
بسیار خوشحالم که امروز میزبانی رئیس‌جمهور محترم کشور سوئیس جناب آقای اشنایدر آمان را به عهده داریم. به ایشان و هیئت همراهشان برای اجابت دعوت اینجانب و سفر به جمهوری اسلامی ایران خوشامد می‌‌گوییم.
از شانس خوب اینکه سفر ایشان در روزی انجام میشود که مردم‌بزرگ ایران دو انتخابات بسیار مهم را با شور، نشاط و شکوه فوق‌العاده‌ای در روز گذشته برقرار کردند و این ازدحام جمعیت به گونه‌ای بود که تا نیمه شب دیشب به طول انجامید. در واقع یکی از مبانی‌ای که دو کشور را به هم نزدیک کرده، اعتقاد به اصولیاز قبیل استقلال، حاکمیت ملی، دموکراسی و همین مسئلة انتخابات و پای صندوق آرا رفتن است که اینها پایه‌های اصلی ارتباط نزدیک دو کشور ایران و سوئیس است. در اینجا مناسب می‌‌دانم از مردم و دولت سوئیس به خاطر میهمان‌نوازی‌های بسیار خوبشان در دوران‌های مختلف مذاکرات هسته‌ای و از جمله در دورانی که به توافق ژنو و همچنین به توافق لوزان منتهی شد یاد کنم.
در مذاکرات خصوصی و عمومی مسائل مورد علاقة دو کشور و به ویژه مسائل اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گرفت. فعال‌شدن بیشتر بانک‌های سوئیس در ارتباط با بانک مرکزی و بانک‌های کشورمان و همچنین بیمة صادراتی یکی از پایه‌های اصلی برای توسعة روابط اقتصادی دو کشور خواهد بود که در این جلسات مورد بحث و بررسی قرار دادیم.
مسائل مربوط به صنعت و همچنین کشاورزی، حمل و نقل و فعال‌شدن خطوط هوایی نیز جزو مباحث مورد نظر ما در این جلسات بود. همچنین برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی (WTO) که در سال 2005 قدم اول برای عضویت ناظر ایران در این سازمان برداشته شده، بنا شد همکاری‌های دو کشور برای عضویت ایران در این مجمع اقتصادی ادامه پیدا کند. همچنین دو طرف تلاش خواهند کرد توافقنامة تجاری بین ایران و سوئیس که در سال‌های گذشته نیمه‌تمام باقی مانده بود را به اتمام برسانند.
در زمینة همکاری‌های فرهنگی، بین دانشگاه‌های دو کشور، مراکز علمی و تحقیقاتی، علم و فناوری و نوآوری‌ها در علوم جدید و های‌تک (HighTech)نیز بحث و بررسی کردیم. در زمینة همکاری‌های علمی و فنی شش تفاهم‌نامه بین دو کشور برای همکاری‌ها به امضا خواهد رسید.
همچنین به دلیل ظرفیت‌های فراوان جمهوری اسلامی ایران در زمینة گردشگری و ظرفیت‌های سوئیس بنا شد در این زمینه همکاری‌های دو کشور تشدید شود.
در زمینة مسئلة حقوق بشر هم با هم صحبت کردیم، از جمله مشکلاتی که مسلمان‌ها در کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر به خاطر اسلام هراسی پیدا کرده‌اند. همچنین در سال‌های اخیر مردم برخی کشورهای منطقه‌ای به دلیل فشار تروریسم ناچار شدند به اروپا بروند و امروز با مشکلات بسیار زیادی از لحاظ حقوق بشری روبه‌رو هستند، که در این مورد نیز با هم گفتگو کردیم.
ما معتقدیم موضوع حقوق بشر در هیچ کشوری از جهان به نقطة کاملا مطلوب نرسیده و همة کشورها برای دستیابی بشریت به این حقوق مسلم باید همدیگر را یاری و کمک کنند.
موضوع دیگری که موردبحث دوطرف بود موضوع منطقه، شرایط بسیار مشکل مردم سوریه، یمن، لیبی، افغانستان و پاکستان و موضوع تروریسم و فشار تروریسم در این منطقه بود. هیچ راهی برای کشورهای جهان وجود ندارد جز همکاری، رایزنی و فعالیت بیشتر برای مبارزه با تروریسم در سراسر جهان و در واقع اجرایی‌کردن دقیق قطعنامة ویو (Wave) که در مجمع‌عمومی سازمان ملل به تصویب رسید. همچنین کمک‌هایی که دو کشور از لحاظ مسائل نوع دوستانه باید برای آوارگان این کشورها به‌ویژه در سوریه و یمن انجام دهند؛ مردمی که امروز نیازمند به دارو، غذا و سرپناه هستند، ایران و سوئیس می‌‌توانند در این زمینه با همکاری‌های بیشترشان زمینه را برای همکاری کشورهای دیگر نیز فراهم‌کنند؛ مخصوصاً درشرایطی که کشورسوریه در آستانة یک آتش‌بس قرار دارد.
در یک کلمه می‌‌توانم بگویم در مسائل دوجانبه‌ای و منطقه‌ای دارای اختلاف نظری نبودیم. نظرات ما مشابه یکدیگر بود و دو کشور برای توسعة روابط مصمم هستند و من اطمینان دارم سفر آقای رئیس جمهور و هیئت همراهشان آغازی برای توسعة روابط دو کشور خواهد بود.
گزارشگر:
جناب آقای رئیس‌جمهور، جناب‌عالی چه نقشی را برای سوئیس در آیندة ایران متصور هستید؟ علاوه بر همکاری های اقتصادی، در زمینه‌های دیپلماتیک چه نوع همکاری در آینده بین ایران و سوئیس می‌‌تواند وجود داشته باشد؟
رئیس‌جمهور:
روابط ما با کشور دوست، سوئیس، به روابط دوجانبه منحصر نمی‌شود. روشن است که سوئیس به عنوان حافظ منافع نوعی ارتباط بین ما و ایالات متحده هم دارد که نقش خودش را ایفا می‌‌کند و از این به بعد به عنوان حافظ منافع با کشور عربستان باز نقش دیگری ایفا خواهد کرد. بنابراین، روابط ما یک روابط گستردة سیاسی است. از لحاظ فرهنگی مردم ما احترام خاصی برای مردم سوئیس قائل هستند و این زمینة خوبی برای روابط فرهنگی، علمی و گردشگری خواهد بود. در زمینة اقتصادی در گذشته همواره از لحاظ مالی، بانکی و بیمه‌ای سوئیس نقش بسیار خوبی را ایفا کرده و امروز بعد از برجام هم همین نقش را می‌‌تواند ادامه دهد.
گزارشگر:
جناب آقای روحانی این دیدار علاقة زیاد اذهان عمومی را در اروپا و همچنین سوئیس به خود جلب کرده است. بازار ایران با چه سرعت می‌‌خواهد خودش را به سوی دنیا باز کند و اقتصاد خصوصی در اینجا چه نقشی ایفا خواهد کرد؟ از طرف دیگر سؤال من مربوط میشود به تحولات درون اجتماعی و دادن آزادی‌های اجتماعی بیشتر، همراهی همة اینها با هم چگونه خواهد بود؟
رئیس‌جمهور:
همان‌طور که قبلاً اعلام کردیم در جمهوری اسلامی ایران و کشور ما زمینه‌های فراوانی برای فعالیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری وجود دارد. ما به همة دوستان و شرکای تجاری سابق‌مان در اتحادیة اروپا و همچنین برخی کشورهای دیگر اروپایی گفته‌ایم که برای سرمایه‌گذاری در کشور در زمینه‌های مختلف مثلاً در زمینة بالا دستی نفت و گاز، پتروشیمی، راه‌آهن، بنادر، صنایع و همچنین در بخش گردشگری و سایر بخش‌ها آماده‌ایم؛ در صورتی که این سرمایة خارجی بیاید می‌‌توانیم با هم مشارکت کنیم و همزمان ورود فناوری‌های جدید به کشور و اشتغال جوان‌های خودمان مورد نظر ماست. البته در برابر این ما بخشی از بازار داخلی را در اختیار آنها قرار خواهیم داد و همزمان با مشارکت هم بخشی از بازار خارجی را در اختیار خواهیم گرفت و ضمناً به جای هشتاد میلیون جمعیت ایران باید یک جمعیت چهارصد میلیونی را در کل منطقه در نظر بگیرند.
بخش خصوصی در کشور ما روز به روز در حال فعال‌ترشدن است. البته همة فضاها برای بخش خصوصی ما هنوز باز نیست. رقابت در بخش خصوصی کشور ماست باید رقابتی جدی باشد. برخی از انحصارات وجود دارد که آن انحصارات را باید کنار بزنیم. برخی از رانت‌ها وجود دارد که باید آنها را کنار بزنیم تا بخش خصوصی ما بتواند در فضای رقابتی و بازتر و غیرانحصاری به فعالیت خودش ادامه دهد.
یکی از اهداف این دولت این است که کارها قدم به قدم به بخش خصوصی سپرده شود و بخش دولتی ما از تصدی‌گری دست بردارد. اما در زمینة فضای اقتصادی هم می‌‌بینیم که فضای سیاسی و فرهنگی ما با گذشته متفاوت است. شما در همین دو سال و نیم می‌‌بینید که فضای دانشگاه‌های ما با گذشته بسیار متفاوت است و فرق کرده، باندهای فضای مجازی و اینترنت ما با گذشته کاملاً متفاوت است، آزادی‌های اجتماعی به مراتب بیشتر شده و شما در همین انتخابات دیروز دیدید مشارکت و حضور مردم تا چه حد زیاد بود و این امید مردم به آینده را نشان می‌‌دهد. اگر مردم به آینده امید نداشتند این مشارکت دیروز را شاهد نبودیم و اگر امید به آینده نباشد این همه فعالیت نیست. آقای رئیس‌جمهور الآن توصیه کردند که وقتی من به سوئیس می‌‌روم چهارصد نفر از کارآفرینان را از ایران برای فعالیت به سوئیس ببرم. معلوم است که آقای رئیس‌جمهور هم کاملاً به بخش خصوصی ما امیدوار است و البته خود من هم کاملاً امیدوارم.