ضروت رفع مشکلات بانکی ایران و ترکیه/ روابط بانکی دور کشور پایه توسعه روابط/ اهمیت تقویت خطوط مواصلاتی بین دو کشور/ تسهیل شرایط فعالیت بخش خصوصی دو کشور/ تسهیل مقررات روابط تجاری دو کشور/ رفع موانع گمرکی دو کشور/ تضمین امنیت انرژی ترکیه از سوی ایران/ افزایش تراز مبادلات تجاری دو کشور/ توسعه همکاری‌ها در زمینه گردشگری/ همکاری‌های مشترک برای مقابله با افراط‌گرایی در جهان اسلام/ ضرورت کمک به ثبات و امنیت سوریه و عراق/
بسم الله الرحمن الرحیم
قبل از هرچیز باید از مهمان نوازی‌های جناب‌عالی، جناب آقای اردوغان رئیس‌جمهور محترم ترکیه، دولت و ملت ترکیه تشکر و قدردانی کنم. امیدوارم با توجه به اینکه ریاست اجلاس سازمان همکاری کشورهای اسلامی به ترکیه واگذار شده، در طول دو سال آینده دو کشور بتوانند با همکاری هم مشکلی را از مشکلات دنیای اسلام مرتفع کنند. خوشحالم از اینکه دو کشور در طول یکی دو ماه گذشته در زمینه روابط دوجانبه فعال‌تر شده‌اند و بیست و پنجمین نشست کمیسیون مشترک، نشست موفقی بوده است.
الزامات توسعه روابط اقتصادی ایران و ترکیه
اگر بخواهیم روابط دو کشور را در زمینه تجاری و اقتصادی توسعه دهیم، گام اول این است که روابط بانکی دو کشور از مشکلات عبور کند. خوشبختانه در دورانی که قرار داریم، یعنی دوران پسابرجام و بعد از عبور از تحریم ظالمانه، امروز شرایط بسیار مناسب‌تری برای روابط دو کشور به ویژه از لحاظ روابط بانکی برقرار شده است که امیدوارم در این زمینه وزیر مربوطه، وزیر اقتصاد، توضیحاتی بدهند.
خوشبختانه فعالیت دو کشور با بانک‌هایی شروع شد، از اگزیم بانک تا بانک زراعت و از آن طرف هم امیدوارم بانک‌های مختلف ایرانی کار و فعالیت را با بانک‌های ترکیه شروع کنند و این پایه‌ای برای توسعه روابط دو جانبه است؛ چه اینکه اگر مسائل بانکی و مالی حل و فصل نشود ما در سایر زمینه‌ها نمی‌توانیم موفق شویم.
مسئله دوم مسئله خطوط مواصلاتی بین دو کشور است که ما هرچه بتوانیم باید خطوط مواصلاتی را تقویت کنیم، اعم از هواپیما یا کشتیرانی، جاده و راه آهن، که در این زمینه تصمیماتی اتخاذ شده که این تصمیمات باید سریع‌تر اجرایی و عملیاتی شود. خطوط مواصلاتی در واقع شریان اصلی است که می‌تواند روابط دو کشور را در زمینه‌های اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری هموار کند.
مسئله سوم مسئله فعالیت بخش خصوصی دو کشور است که باید زمینه لازم را برای روابط بخش خصوصی دو کشور تسهیل کنیم و حتی شرکت‌های مشترکی توسط کارآفرینان دو کشور در زمینه صنعتی، پتروشیمی، تولید برق، حمل و نقل جاده‌ای، بیمه و فعالیت در بورس تهران و استانبول تشکیل شود.
ما اگر بتوانیم تسهیلات لازم را در این زمینه فراهم کنیم، راه برای سرمایه‌گذاری و تجارت باز می‌شود و همچنین سرمایه‌گذاری‌های دو کشور برای صادرات به کشور ثالث. اگر این راه را شروع کنیم می‌توانیم در ترکیه و ایران سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشیم و محصولات آن علاوه بر اینکه در این کشورها مورد مصرف قرار می‌گیرد، به کشور ثالث هم صادر شود.
مسئله بعدی تسهیلات در زمینه مقررات است. باید مقرراتی را که در روابط تجاری داریم، تسهیل کنیم. در زمینه تجارت ترجیحی گام اول را برداشته‌ایم و باید گام‌های بعدی را در این زمینه برداریم تا در نهایت به تجارت آزاد بین دو کشور دست پیدا کنیم.
همچنین مسئله گمرکات دو کشور و پنجره واحد بسیار اهمیت دارد. در بحثی که دیشب داشتیم قرار شد مسئولین کمیسیون‌های مشترک دو طرف جناب آقای جودت ایلماز و جناب آقای واعظی در این زمینه تلاش کنند و به دو دولت ماهانه گزارش بدهند. ما باید کاری کنیم که زمان توقف کامیون‌ها در مرز هر روز کوتاه‌تر شود و اگر موانعی وجود دارد، این موانع را برطرف کنیم و دو دولت هم این زمینه حمایت خواهند کرد.
امروز در جلسه خصوصی‌ای که با جناب آقای اردوغان رئیس‌جمهور محترم صحبت کردیم، دیدیم موارد جزئی‌ای وجود دارد که به راحتی می‌شود آنها را حل و فصل کرد. اختیارات لازم به جناب آقای جودت ایلماز از طرف جناب آقای اردوغان و به آقای واعظی از طرف من داده شد تا آنها بتوانند مسائل را حل و فصل کنند و با ادارات و دستگاه‌های مختلف تماس بگیرند برای رفع مشکلاتی که حتماً به نفع دو کشور خواهد بود.
در کنار فعالیت‌های تجاری و بازرگانی، مورد بسیار مهم مسئله انرژی است و ما آمادگی داریم و می‌توانیم به دولت ترکیه رسماً اعلام کنیم که امنیت انرژی را برای ترکیه چه در زمینه نفت، گاز، پتروشیمی و برق تضمین می‌کنیم. ما می‌توانیم صادرات نفت را افزایش دهیم و حتی در داخل ایران توسط سرمایه‌گذاران ترکیه نیروگاه احداث شود و برق به ترکیه فروخته شود و ما می‌توانیم گاز آن نیروگاه‌ها را در داخل ایران تأمین بکنیم.
بنابراین می‌توانیم به روند جدیدی امیدوار باشیم برای اینکه به نقطه‌ای که قرار گذاشته بودیم برسیم؛ یعنی روابط تجاری دو کشور به 30 میلیارد دلار افزایش پیدا کند.
مسئله گردشگری نیز برای ما بسیار اهمیت دارد. ترکیه تجربه‌های بسیار خوبی در زمینه گردشگری دارد و ما هم در صنعت گردشگری ایران از سرمایه‌گذاران و کمپانی‌های ترکیه دعوت می‌کنیم که در ایران سرمایه‌گذاری کنند. همچنین دفاتری که در دو کشور برای جذب توریست وجود دارد باید همکاری‌های خود را بیشتر کنند و این هم از لحاظ اقتصادی و هم از لحاظ فرهنگی به نفع ماست و فرهنگ دو ملت را به همدیگر نزدیک‌تر می‌کنیم، در کنار همکاری‌هایی که باید از لحاظ علمی و دانشگاهی باید بین دو کشور به وجود بیاید. ما آمادگی داریم در زمینه فناوری و مسائل علمی همدیگر را یاری و کمک کنیم و البته حل و فصل معضلات بزرگی هم که در منطقه است همواره مورد تأکید دو طرف است.
افراطی‌گری یکی از معضلات بزرگی است که در جهان اسلام و منطقه ما وجود دارد و باید تلاش کنیم با این گونه تفکر مبارزه کنیم و آن اسلام واقعی که اسلام رحمت، رحمانیت، اخوت، برادری و مهربانی است را مستقر کنیم و آن تفکرات تند تکفیری را در منطقه کنار بزنیم. ما می‌توانیم به یاری همدیگر جوان‌هایی را که در این مسیر منحرف می‌شوند نجات بدهیم و نگذاریم در این مسیر خطرناک قرار بگیرند؛ و کنتم علی شفا حفرة من النار فانقذکم منها ؛ به هر حال آن آتشی است که دامن همه را می‌گیرد و با توفیق الهی باید نسل جوانمان را نجات دهیم. همچنین برای مبارزه با تروریسم در منطقه باید همدیگر را یاری کنیم و با تروریسم مبارزه کنیم؛ تروریسمی که هم برای ما و هم برای شما و کشورهای همسایه معضل درست می‌کند.
امیدواریم در دورانی که ترکیه ریاست سازمان همکاری اسلامی را بر عهده دارد بتوانیم این همکاری‌ها را بیشتر کنیم و به یاری کشورهای منطقه بشتابیم؛ کشورهایی نظیر عراق که با مشکلاتی مواجه اند و سوریه که با معضل بسیار بزرگی مواجه است و یمن که مردم آن در گرفتاری بزرگی به سر می‌برند و خانمان خودشان را از دست داده‌اند، آواره شده‌اند و کشتار فراوانی در آنجا انجام گرفته. امیدوارم ما بتوانیم به همه این کشورها کمک و یاری کنیم و شاهد منطقه‌ای باثبات باشیم.
این منطقه باثبات به نفع همه کشورهای منطقه و به نفع ما و ترکیه خواهد بود و هیچ تردیدی وجود ندارد که اگر بخواهیم پنج کشور را در دنیای اسلام به عنوان کشورهای بزگ و تأثیرگذار نام ببریم، قطعاً ایران و ترکیه جزء پنج کشور اول دنیای اسلام هستند.
ما به خاطر فرهنگ مشترک، همسایگی، دین مشترک، منافع مشترک و برادری و همکاری که در طول سال‌های گذشته داشتیم می‌توانیم شرایط نوینی را برای منطقه خلق کنیم و همدیگر را کمک و یاری کنیم، ان‌شاءالله.
باز هم از پذیرایی‌های گرم جناب‌عالی متشکرم.