ضرورت توجه و اهنمام بیشتر / استقلال روحانیت در طول سال/ دوره موقت یارانه نقدی/ تبلیغات شرق و غرب علیه دین و سپری شدن دوره دین/ امام خمینی ، احیاگر حقیقت دین/ ورود بسیاری از واژه‌های با نهضت امام به ادبیت سیاسی (آیت الله ، محرم ،عاشورا ،تاسوعاو...)/ اقدام امام برای ابطان تهمت‌های "سپری شدن دوران دین"و"تخدیر کنندگی دین"/ امام تعیین کنندها قدرت دین برای اداره جامعه/ استقلال و عقل گرایی و حوزه علمیه اصفهان/ تاثیر امام بر جامع نگر شدن حوزه/ توقع دولت و حکومت از حوزه علمیه اصفهان/ امام و ابطال تهمت "ناتوانی دین در اداره جامعه"/ مهار تورم ، نوعی معجزه اقتصادی/ توصیه دین به استفاده از تجربه دیگران/ موفقیت‌های بیشتر ایرانیان در سایه آمیزش دین و فرهنگ ملی ایران/ توانایی دین برای اداره امور/ حوزه علمیه گذشته به مشابه دانشگاه امروز/ آموزش همه رشته‌های علمی در حوزه/ فاصله دین با خشونت/ معرفی اسلام به عنوان دین خشونت در تبلیغات غرب/ عدم ارتباط گروه‌های افراطی با دین و پیامبر اسلام/ معرفی اسلام واقعی به دنیا و رسالت امروز ما/ عدم اعلام موفقیت‌های دولت و بیان نقد‌‌ها با صدای بلند/ ایران پرچمدار جهان عاری از خشونت/ موفقیت دولت و نظام جمهوری اسلامی ، به مشابع موفقیت مدیریت دین در دنیا/ یادکردی از شهید طباطبایی نژاد برادر امام جمعه اصفهان
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
در آستانه سالگرد انقلاب اسلامی هستیم و در دهه مبارکه فجر قرار داریم؛ این ایام را به همه شما علمای بزرگوار، شخصیت‌های فرهیخته، ائمه محترم جمعه، طلاب و فضلا و مدرسین عالی مقام تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.
کار بسیار بزرگی توسط امام عزیز و بزرگوار ما، شاگردان آن امام (ره)، ملت بزرگوار ما و همه آنهایی که به اسلام و استقلال کشور دل بسته‌اند، انجام گرفت. البته فرصت من محدود است و حضرت آقای طباطبائی در این جلسه درست گفتند که من بیشتر باید از محضر شما استماع و استفاده کنم تا اینکه حرف بزنم و سخن بگویم. برخی نکاتی را هم که ایشان فرمودند باید دولت توجه کند، البته برخی از آنها هم یک مقدار کوچک با واقعیت فاصله داشت. به هر حال ما برای مساجد و مراکز دینی یک الگوی مصرفی داریم و طبق آن الگوی مصرف پولی نمی‌گیریم، اما اگر از الگو بیشتر باشد شکل دیگری پیدا می‌کند. اما کلیت امر که دولت باید توجه بیشتری به مراکز دینی، فرهنگی و حوزه‌های علمیه داشته باشد، کاملاً درست است و این دولت هم تلاش خواهد کرد که ان‌شاءالله به این وظیفه خودش عمل کند.
بزرگترین افتخار روحانیت ما در تاریخ این بوده که روی پای خودش ایستاده است. این مطلب معنایش این نیست که دولت به مراکز دینی کمک نکند، مخصوصاً به مراکزی که باید ساخته و تجهیز شوند، اما در عین حال روحانیت همیشه مستقل بوده، امروز هم مستقل است و در آینده هم مستقل خواهد بود. ارتباط مالی و اقتصادی‌اش هم با کل مردم بوده و هیچ وقت با قدرت‌ها و دولت‌ها نبوده است. ان‌شاءالله روحانیت و دولت و دانشگاه و حوزه، همه یک مسیر را داریم طی می‌کنیم که آن هدف والا و اصلی، رضای حق و خداوند است. و در مرحله بعد رضای مردم که بتوانند زندگی توأم با عزت و رفاه نسبی داشته باشند. بنابراین دولت ان‌شاءالله در حد توان خودش، در این زمینه‌ها اقدام خواهد کرد.
بحث یارانه‌ها
البته ایشان نکات دیگری هم فرمودند که احتیاج به حوصله دیگری دارد؛ از جمله مسائل اقتصادی و یارانه و مسائل دیگر که دولت در این زمینه دارد فکر می‌کند، الان هم لایحه آن در مجلس است و با نمایندگان محترم مجلس داریم فکر می‌کنیم و امیدواریم راهی پیدا کنیم که دقیق‌تر باشد. من قبلاً هم عرض کرده‌ام، ملت بزرگوار و عزیز ما باید بداند که یارانه نقدی دوره‌ای موقتی دارد که برای اینکه حامل‌های انرژی به نرخ واقعی خودش برسد، به آنهایی که آسیب‌پذیر هستند کمک شود. این معنایش این نیست که الی یوم القیامه ادامه پیدا کند. امیدواریم آنها هم که در فشار اقتصادی هستند شرایط در کشور ما به گونه‌ای بشود که بتوانند روی پای خودشان بایستند.
اساس کار این است که ما رونق اقتصادی را در کشور درست کنیم و در رونق اقتصادی وضع مردم خوب و فقر برچیده می‌شود. اساس تعالیم اسلام هم بر این مبناست که مادیت و معنویت کنار هم قرار بگیرد و مردم بتوانند زندگی‌ای داشتنه باشند که توام با اخلاق حسنه و عزت باشد و در عین حال محتاج دیگران نباشند.
امام خمینی احیاء گر حقیقت دین
اما نکته‌ای که در این جلسه در محضر شما می‌خواهم عرض کنم این است که امام عزیز و بزرگوار، کار بسیار بزرگی برای عزت اسلام و معرفی آن انجام دادند. هم غربی‌ها و هم شرقی‌ها در دنیا این‌گونه جا انداخته بودند که دوران دین سپری شده است؛ به تعبیر آنها زمانی بود که مردم عالم نبودند، دانش حاکم نبود، دین‌ها می‌آمدند برای اینکه زندگی مردم را در مسیر درست قرار بدهند. آن دوران دیگر سپری شده است، علم آمده و جای وحی نشسته است. این هم تبلیغات غرب بود و هم تبلیغات شرق؛ شرقی‌ها می‌گفتند دین مخدر است و نمی‌گذارد مردم رشد و پیشرفت کنند، انقلاب کنند و در برابر ظلم بایستند. دین‌ها مردم را ترغیب می‌کنند که ظلم را بپذیرند و به غلط می‌گفتند که معنی صبر انظلام است؛ یعنی در برابر ظلم سر فرود بیاوریم.
امام (ره) آمد و همه این حرف‌های باطل را زدود و همه دنیا لمس و حس کردند که دین نه تنها در عصر حاضر جایگاهی که در قرون گذشته داشته امروز هم دارد، بلکه راه نجات مردم در برابر قدرت‌های استعماری و استبدادی دین است. چه کسی فکر می‌کرد که یک عالم عارف مجتهد مثل مدرس در حوزه علمیه قم روزی بتواند دنیا را بلرزاند؟ آن روزها که امام (ره) در نوفل لوشاتو بودند اصلاً خیلی از کلمات با این نهضت وارد ادبیات سیاسی شد، مثلاً کلمه آیت الله وارد ادبیات سیاسی شد. ما همان روزها به پاریس که می‌رفتیم چون معمم بودیم مردم می‌گفتند این هم آیت الله است. کلمه محرم و عاشورا و تاسوعا نیز از این قبیل کلمات هستند.
من در روز تاسوعا در پاریس خدمت امام (ره) بودم که بعد از مراسمی که دسته‌ای هم در همان نوفل لوشاتو راه افتاد، خبرنگاری به من گفت که: تاسوعا و عاشورا کیست؟ گفتم چطور؟ گفت می‌گویند تاسوعا می‌آید و رژیم را به هم می‌ریزد، او کیست؟ فکر می‌کرد اسم یک آدم است. مردم فهمیدند تاسوعا چه اثری دارد و معنای عاشورا چیست و ابی‌عبدالله الحسین (ع) چه کسی بوده است و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام (ص) چه جایگاهی داشته است. امام (ره) آمد این تهمت را زدود که دوران دین سپری شده یا در جامعه تخدیر کننده است. برای جهانیان روشن کرد که دین یک قدرت بزرگ است. امروز هم اگر می‌بینید علیه دین این همه تبلیغ می‌شود از ترس قدرت دین و قدرت اسلام است.
نکته دوم اینکه امام (ره) آمد برای جهانیان روشن کرد که دین قدرت اداره جامعه را دارد. آقای طباطبایی گفتند حوزه اصفهان مستقل است، همین‌طور است. اصفهان همواره از لحاظ تفکر دینی در تاریخ دارای مکتب خاصی بوده است. همیشه حوزه اصفهان به عقل‌گرایی نزدیک‌تر بوده است. البته دوره اخباریون به سر آمده و همة حوزه‌ها این‌گونه شده‌اند، اما اصفهان ویژگی خاص خودش را داشته است. حوزة علمیه اصفهان از دیر باز اگر نگوییم سیاست محور، بلکه جامعه محور بود؛ یعنی از زمان صفویه که حکومت قدرتمندی بود که حتی تا حدی شئون دینی را رعایت می‌کردند، علمای بزرگ مثل محقق کرکی‌ها و شیخ بهایی‌ها از جاهای مختلف به اصفهان آمدند و حکومت نیز تا حد زیادی هم برای استحکام خودش و شاید اعتقاداتی که در میان قشرهایی از افراد آن بود، همراهی می‌کرد.
در عین حال حوزه در آن زمانی که در اصفهان گسترش پیدا کرد به فکر ادارة جامعه هم بود. کتاب فقه محقق کرکی قانونی بود که همه دادگاه‌ها در ایران بر اساس آن عمل می‌کردند؛ یعنی حوزه آمده که جامعه را اداره کند، دادگاه را اداره کند. البته بعدها در دوران امام (ره) و حوزه علمیه قم هم این شئونات آمد و حوزه‌ها جامع نگر شدند. البته مقطعی بود که مثلاً فلسفه را در بعضی از حوزه‌ها اصلاً قبول نداشتند. حتی بعضی‌ها می‌گفتند به کلام هم نیازی نیست و برخی منحصر شده بودند در فقه و در مقطعی فقط فقه و روایات بود، بعد در مقطعی فقط فقه و اصول بود، اما در عین حال تحولات بزرگی رخ داد.
ما استادی داشتیم که خیلی آدم خوبی بود، به من می‌گفت هیچ وقت به دنبال فلسفه نرو، آدم خیلی خوب و ملایی در فقه بود. تفکر خاصی نسبت به فلسفه داشت. البته حوزه‌ها همگی بعد از انقلاب امام (ره) جامع‌نگر شده‌اند و تحول بزرگی در حوزه‌ها اتفاق افتاد.
حوزة علمیه اصفهان هم همیشه جایگاه خود را داشته است، امروز هم دارد. امروز هم ما توقع بیشتری از حوزه علمیه اصفهان نسبت به دولت و حکومت داریم، به دلیل اینکه اداره این حکومت و جامعه باید با همکاری همه مخصوصاً علما صورت بگیرد، چرا که حکومت یک حکومت دینی و اسلامی است. در رأسش مقام معظم رهبری و ولی فقیه است و با گذشته خیلی متفاوت است.
امام (ره) تهمت دیگری که از دین برطرف کرد این بود که فکر می‌کردند دین فقط برای عبادت و اخلاق است اما در مدیریت و سیاست جامعه، دین قادر نیست جامعه را اداره بکند. شما می‌بینید که امام (ره) در پاسخ بعضی از نامه‌ها نکاتی را در سخنانشان فرموده‌اند، از جمله اینکه: کاری نکنید دنیا فکر کند در پیچ و خم‌های سیاست دنیای امروز دین قدرت اداره ندارد. گاهی بعضی حرف‌ها در گوشه و کنار زده می‌شود که با خطی که امام (ره) برای ما ترسیم کردند و خطی که مقام معظم رهبری همان را ادامه دادند، منافات دارد. دین قدرت اداره دارد. حکومت اسلامی، حکومت توانمند و قدرتمندی است.
در اقتصاد، مگر از پارسال تا امسال، البته با کمک همه مردم و حمایت مقام معظم رهبری، تورم چهل و چند درصد به 16 درصد نرسید؟ حالا من این تعبیر را جایی نمی‌گویم، اما این دولت چون مال شماست می گویم، این نوعی معجزه اقتصادی بود. تاریخ اقتصاد کشورها را نگاه کنید. دولت‌های قبل از انقلاب و بعد از انقلاب کشورمان را نگاه کنید، ببینید کدام دولت توانسته در عرض یک سال 30 واحد درصد تورم را پایین بیاورد و آن را از 40 و چند درصد به 16 درصد برساند؟ البته وقتی این را به مردم می‌گوییم، می‌گویند هنوز چیزی ارزان نشده است. 16 درصد یعنی نسبت به پارسال، معنی‌اش این نیست که ارزان شده است، اما آن اسب سرکشی که داشت همه را ویران و نابود می‌کرد، مهار شده است. البته این اسب هنوز راه می‌رود و متوقف نیست، اما آن سرعت کجا و این سرعت کجا؟
بنابراین دین می‌تواند اداره کند. نمی‌خواهم بگویم که ما در مسائل اقتصادی همیشه از آیه و روایت استفاده می‌کنیم، اما چارچوبی که وجود دارد، چارچوب دین است. البته از تجربیات دیگران هم استفاده می‌کنیم. دین به ما نگفته است که از تجربه دیگران استفاده نکنیم، از علم استفاده نکنیم، به همین دلیل هم گفته بروید یاد بگیرید ولو "بالصین" باشد. راه دور هم بروید. اصلاً آن زمانی که ما علم دین را با فرهنگ ملی خودمان، فرهنگ ایرانی و فرهنگ و تجربه دیگران مخلوط کردیم، موفقیت‌های بیشتر به دست آوردیم.
در گذشته در همین حوزه علمیه اصفهان از علوم یونانی استفاده کردیم، شما می‌دانید که در حوزه‌های علمیه ریاضیات تدریس می‌شد، فلسفه تدریس می‌شد، علوم مختلف مورد بحث بود و حتی پزشکی در همین حوزه‌های علمیه مورد بحث و بررسی قرار می‌گرفت. شیمی، فیزیک، کیهان‌شناسی و نجوم همه در همین حوزه‌های علمیه بود. ما که دانشگاه جدا نداشتیم، همه در حوزه علمیه متمرکز بود؛ آن 151 مدرسه‌ای که آقای طباطبایی می‌گویند در اصفهان بوده؛ یعنی دانشگاه‌ها و دانشکده‌ها هم بوده‌اند. آن زمان حوزه علمیه یعنی دانشگاه، دانشکده، حتی دبیرستان. چون آن زمان دبیرستان هم نبود. یک مکتب خانه‌ای بود که در حد مثلاً مدرسه ابتدایی بود. بقیه همه حوزه‌های علمیه بود. امام (ره) آمد به دنیا گفت که اسلام قدرت اداره دارد.
رسالت امروز روحانیت و حوزه
امروز هم باید حواسمان جمع باشد و در سخن گفتن و اعمال مان آن خط را دنبال کنیم. به دنیا نشان بدهیم که دین قدرت اداره دارد. ما باید امروز تلاش کنیم و به دنیا بگوییم که دین با خشونت فاصله دارد. یکی از تهمت‌هایی که در سال‌های اخیر می‌خواهند به دین بزنند و در تبلیغات غرب زده‌اند، این است که اسلام را به عنوان دین خشونت معرفی کرده‌اند. حالا حوادثی هم رخ داده است که خیلی از آنها را هم خودشان درست کرده و خود غربی‌ها منشأ آن حوادث بوده‌اند، البته گاهی از دست خودشان هم در می‌رود.
همین گروه‌های افراطی که واقعاَ شرم آورند، اصلاً هیچ ارتباطی با دین و پیغمبر اسلام (ص) و قرآن ندارند. واقعاً وحشتناک است که یک نفر را بگیری و زنده زنده بسوزانی، یا سر یک نفر را جلوی دوربین ببری. به عنوان دین و اسلام طرف را در ملأ عام شلاق بزنی طوری که از تمام بدنش خون می‌چکد، به خاطر این که در نماز جماعت شرکت نکرده است. ببینید با دین اسلام چه کرده‌اند؟
امروز ما موظفیم اسلام واقعی را به دنیا معرفی کنیم؛ همان نامه‌ای که مقام معظم رهبری در سایت‌ها قرار دادند و به جوانان خطاب کردند برای اینکه امروز دنیا بفهمد اسلام با آنچه غرب دارد به دروغ معرفی می‌کند، متفاوت است.
ما بسیار خوشحالیم که در دولت یازدهم توانستیم پرچم جهان ضد خشونت را در سازمان ملل برافراشته کنیم. البته کسی در این زمینه خیلی حرف نزد. معمولاً موفقیت‌های این دولت کمتر گفته می‌شود و اگر نقدی وجود دارد با صدای بلند گفته می‌شود، در حالی که هر دو باید گفته شود. هم خدمات دولت باید با صدای بلند گفته شود و هم نقد با صدای بلند گفته شود. اشکالی ندارد، نقد و انتقاد کنند و راه بهتر را نشان بدهند. البته نقد دلسوزانه، نه برای هو کردن.
چه کسی فکر می‌کرد وقتی در سازمان ملل متحد می‌خواستم جهان عاری از خشونت را مطرح کنم یکی دو نفر از مشاوران سیاسی به من گفتند که مطرح نکنم. برای اینکه می‌خواهی به دنیا بگویی رأی بدهد اما آنها رأی نمی‌دهند، آن هم به نام ایران. ما به خداوند متعال توکل کردیم و از روح پیغمبر عظیم الشأن اسلام (ص) و ائمه هدی (ع) و ولی عصر امام زمان (عج) استمداد طلبیدیم.
خیلی مهم بود که در این عصر و در این شرایط ایران پرچمدار جهان عاری از خشونت شود و طوری هم در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد که آنهایی هم که مخالفت کردند و گفتند نباید به این پیشنهاد ایران رأی بدهیم، در زمان رأی گیری دیدند آبرویشان می‌رود و سکوت کردند. و می‌توانیم بگوییم پیشنهاد ایران تقریباً به اجماع و به اتفاق آراء در سازمان ملل تصویب شد. امسال هم که سمینار آن در ایران بود و پنجاه و چند کشور در سطوح عالی در سمینار مبارزه با خشونت شرکت کردند. البته در مقام عمل هم الحمدلله جمهوری اسلامی ایران این را نشان داده است. در عراق و سوریه و لبنان و همه جا دیدید که رزمندگان و مشاورین ما چطور کمک کردند و هدایت کردند و در برابر تروریست‌های آدم‌کش پیروزی‌های فراوانی را هم به دست آوردند.
امروز برای ادامه راه، برای ترویج اسلام، برای ترویج اخلاق، برای توسعه کشور و برای عظمت بیشتر دین، اگر دولت و نظام ما موفق باشد، ان‌شاءالله به معنای موفقیت مدیریت دین در دنیا هم تلقی می‌شود. چون حکومت ما در چارچوب دین است.
ان‌شاءالله همه ما بتوانیم دست به دست هم بدهیم مسیر را ادامه دهیم و به نقطه ای برسیم که مورد رضایت خداوند، ولی عصر امام زمان (عج) و رضایت کامل جامعه و مردم باشد.
درود و سلام هم می‌فرستیم به همه شهیدان مان، شهید طباطبایی نژاد که اخوی امام جمعه محترم اصفهان و از دوستان صمیمی و قدیمی بودیم که از دوران جوانی در حوزه علمیه قم بودیم و از اخلاق حسنه ایشان استفاده می‌کردیم و در درس و بحث کنار هم بودیم. حجره ما در حوزه علمیه قم در کنار هم بود و ایشان به مقام شهادت رسیدند؛ همچنین بسیاری از شهیدان بزرگی که از این دیار بودند مانند شهید بهشتی، شهید اشرفی اصفهانی و همه شهدایی که مخصوصاً این (ایام دهه فجر و 22 بهمن سال 57) به شهادت رسیدند، به روان همه آنها درود می‌فرستیم و از خداوند می‌خواهیم که ادامه دهنده راه امام (ره) و شهیدان‌مان باشیم، ان‌شاءالله.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته