تارنمای «استرتفور» در پادکستی به موضوع «نقش کشورهای حاشیه خلیج فارس در بحران قیمت سوخت و مواد غذایی در مصر » پرداخته است. مهمان این برنامه، راین بویل کارشناس ارشد خاورمیانه و شمال آفریقا بود که به ابعاد گوناگون موضوع مذکور پرداخته است. اهم نکات مطروحه در این باب به شرح ذیل است:
ریشه بحران: مصر هم به مانند بسیاری از کشورهای جهان، متعاقب تهاجم روسیه به اوکراین، در تأمین سوخت و مواد غذایی دچار مشکل شده است. مصر در مقایسه با سایر کشورها، آسیب‌پذیری بیشتری در این عرصه دارد. قاهره منابع محدود نفت و گاز در اختیار دارد و به رغم داشتن کشاورزی انبوه ولی کشاورزی کشور به یارانه‌های دولتی بسیار وابسته است. همچنین دولت به‌طور سنتی از طبقه فقیر جامعه حمایت به‌عمل آورده و با اعطای یارانه‌های معیشتی، از آنها پشتیبانی کرده است.
در مقابل، قشر ضعیف جامعه هم با توجه به حمایت دولت، هیچ‌گاه در کنش‌های ضددولتی نظیر اعتراضات شرکت نمی‌کنند. در این شرایط، افزایش قیمت مواد غذایی که فشار زیادی را بر قشر ضعیف جامعه مصری وارد می‌کند، تهدید جدی برای ثبات سیاسی نظام سیاسی مصر محسوب می‌شود. این امر به ویژه زمانی اهمیت می‌یابد که مصر در سالیان اخیر درصدد تجدید ساختار بودجه‌ریزی خویش بوده است. نوعی تهدید محسوب می‌شود به ویژه در شرایطی که مصر در حال تجدید ساختار تدوین بودجه خود است.
علل کمک کشورهای حاشیه خلیج فارس به مصر: مصر به شکل سنتی مرکز فرهنگی و سیاسی جهان عرب محسوب می‌شود و از اهمیت استراتژیک برای کل جهان عرب برخوردار است. مصر کانون و مبدأ بیداری اسلامی است و قوی‌ترین ارتش جهان عرب را در اختیار دارد. با توجه به این اهمیت ژئوپلیتیک و جایگاه استراتژیک، حفاظت از امنیت مصر رکن اساسی در حفظ ثبات جهان عرب است.
نگرانی کشورهای حاشیه خلیج فارس آن است که تداوم افزایش قیمت مواد غذایی و سوخت در مصر به حوادث مشابه سال 2011 بیانجامد که از مصر آغاز شد و به تدریج تمام جهان عرب را فراگرفت و به دگرگونی در ساختار سیاسی بسیاری از کشورهای عرب‌زبان منجر شد. به همین جهت، کشورهای خلیج فارس به ویژه عربستان، امارات و قطر سرمایه‌گذاری انبوهی در مصر انجام داده و کمک‌های زیادی را در بخش‌های گوناگون اقتصادی از جمله صنعت برق به قاهره اعطا کرده‌اند.
ارائه کمک‌های مشابه به سایر کشورها: ارائه کمک‌های اقتصادی و مالی به سایر کشورهای عربی از سوی دولت‌های متمول حاشیه خلیج فارس چندان محتمل نیست چرا که دیگر دولت‌های عربی ارزش استراتژیک به مانند مصر برای دولت‌های حاشیه خلیج فارس ندارند. اردن تنها کشوری است که احتمال دارد در شرایط اضطراری، کمک‌های اقتصادی برای تأمین سوخت و مواد غذایی دریافت کند. اردن به علت داشتن ساختار سیاسی مونارشیک و وجود ریشه‌های ظهور اسلام سیاسی در جامعه این کشور، اهمیت زیادی برای کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد و می‌تواند از این کمک‌ها در راستای بهبود شرایط اقتصادی و رفع نقاط آسیب‌پذیری خویش بهره گیرد.
* انتشار این مطلب لزوما به معنای تایید محتوا توسط مرکز بررسی‌های استراتژیک نیست و صرفا به‌منظور بهره‌برداری نخبگانی منتشر شده است.