در مقدمه این مقاله آمده است:
مشارکت سیاسی یکی از مفاهیمی است که در چند دهه اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این مفهوم از یکسو برای کارکرد و تابآوری هر نظام سیاسی مهم قلمداد میشود و از سوی دیگر در نظامهای دموکراتیک و فرآیندهای تصمیمگیریشان از وجهی غیرقابلچشمپوشی برخوردار است (Van Deth, 2015: 2). به همین جهت، بسیاری از محققان بر اهمیت سنجش مشارکت سیاسی بهعنوان شاخص منعکسکننده سلامت دموکراسیهای مدرن تأکید کردهاند (Ginieniewicz, 2007: 327)؛ بهنحویکه یکی از محورهای اساسی اصلاح نسخههای مرسوم دموکراسی، و امتداد آنها بهسوی دموکراسیهای نوین همچون دموکراسی مشارکتی و شورایی، افزایش کمیت و کیفیت مشارکت سیاسی شهروندان قلمداد شده است (برای مرور مراجعه کنید به دلاپرتا، 1397).
اینکه چه عواملی بر مشارکت سیاسی شهروندان اثرگذارند و این عوامل در چه سطوح تحلیلی قرار گرفته و از چه طریقی میتوانند بر میزان مشارکت سیاسی تأثیرگذار باشند، سوالاتیاند که علیرغم مطالعات گسترده در زمینه مشارکت سیاسی، طیف متنوعی از پاسخها را شامل میشوند. پاسخهایی که گاه در تناقض با یکدیگر قرار میگیرند. یکی از دلایل این امر، به پراکندگی و گستردگی تعاریف مفهوم مشارکت سیاسی (Van Deth, 2014: 350) و مهمتر از آن تفاسیر عملیاتی متفاوت از این متغیر برمیگردد. درواقع، مقوله مشارکت سیاسی در امتداد زمان، همچون بسیاری دیگر از مقولههای اجتماعی در سیر فرگشتی اجتماعات انسانی به مرور دچار تحول و نسبت به گذشته شامل پیچیدگیهای نظری و عملیاتی بسیاری شده است.
برای مثال در سالهای اخیر، فضای اینترنت عرصههای نوینی را جهت مشارکت در اختیار شهروندان قرار داده که پیش از این قابل تصور نبودند. همچنین، ژرفای تجدیدنظرهای نظری صورت پذیرفته سبب شده است تا متغیری مانند شیوه مصرف نیز بهعنوان شکلی از مشارکت سیاسی در ادبیات تحقیق این زمینه وارد شود. ازاینرو در این مطالعه تلاش کردهایم تا با مرور تحقیقات منتخب انجام شده داخلی در این زمینه، نخست، به صورت انتقادی به تحلیل و ارزیابی میزان موفقیت این تحقیقات بر اساس اهداف متصورشان بپردازیم، سپس جمعبندی از مهمترین دلایل مشارکت سیاسی ایرانیان و همچنین چارچوبهای نظری استفاده شده ارائه دهیم و نهایتاً بر اساس تحقیقات فعلی و ادبیات تحقیق جهانی مشارکت سیاسی، چشماندازهایی را برای تحقیقات آینده ترسیم کنیم.
برای مطالعه و دریافت متن کامل این مقاله، روی لینک زیر کلیک کنید.