کتاب «گرمای مفرط و مهاجرت» ترجمه گزارشی با عنوان «Extreme Heat And Migration» نوشتهی ماریام ترائوره چازالنوئل (Mariam Traore Chazalnoël)، اوا مش (Eva Mach) و دینا لونسکو (Dina Ionesco) است که سازمان بینالمللی مهاجرت (International Organization for Migration ) آن را در سال ۲۰۱۷ منتشر کردهاست. این گزارش در مرکز بررسیهای استراتژیک توسط حنظله سلیمانی و جواد عرب یارمحمدی ترجمه شده و موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه اطلاعات و امنیت ملی در ۳۵ صفحه آن را به چاپ رساندهاست. خلاصه مدیریتی این کتاب به شرح زیر است:
- توافق پاریس[1] (کنوانسیون سازمان ملل در مورد تغییرات اقلیمی [2]، ۲۰۱۵) که از ۴ نوامبر ۲۰۱۶ لازمالاجرا شده، اهمیت حفظ تغییرات دمای جهانی در زیر 2 درجه سانتیگراد و در وضع مطلوب ۱/۵ درجه سانتیگراد را بیان میدارد. با این حال، پیشبینی شده که دمای جهانی ۲/۶ تا ۳/۱ درجه سانتیگراد افزایش پیدا میکند (روگج[3] و همکاران، ۲۰۱۶)، اگر تنها تعهدات مورد پذیرش دولتها در چارچوب اهداف مورد نظر مشارکت ملی و مشارکتهای مشخص ملی اجرایی شوند. چنین افزایش دمایی بر سلامت میلیونها نفر از مردم تأثیرگذار بوده و زیست پذیری[4] و پایداری[5] را در مناطق گرم دنیا مورد تهدید قرار میدهد.
- زیستپذیری به عنوان «قابلیت سکونت پایدار توسط افراد در محیطزیست منطقه محلی» تعریف شده و پایداری میتواند «توانایی حفظ جان یا تداوم موجودیت در محیطزیست منطقه محلی» باشد.
- گسترش مناطق فوق گرم در بخشهایی از دنیا، یکی از تهدیدات اصلی سلامت عمومی است که رهاورد تغییرات اقلیمی است، و این همچنین منجر به از بین رفتن بهرهوری نیروی کار میگردد. در این شرایط، تداوم فعالیتهای زندگی روزمره در مناطق گرم استوایی و نیمه استوایی زمین -مناطقی که بیشترین جمعیت دنیا در آنجا زندگی میکنند- مورد تهدید قرار میگیرد. جریانهای مهاجرت خروجی از این مناطق در حال حاضر نیز در حال انجام است و این تهدیدات میتواند نشانه یک عامل فشار مهم بر مهاجرت آینده باشد، به طوری که افراد و جوامع ممکن است برای مهاجرت به دنبال محیطهای مساعدتر، تحت فشار قرار گرفته یا تصمیم به این کار را بگیرند.
- مضاف بر این، افزایش دمای ناشی از تغییرات اقلیمی میتواند منجر به حوادث مخربی همچون خشکسالیِ پی در پی، آتش سوزیهایِ گسترده، دورههایی از گرمای شدید و امواج هوای گرم گردد. چنین رویدادهایی در حال حاضر هم سالانه باعث جابجایی افراد زیادی میگردند.
- برآوردهای سطح گرما در اطراف دنیا نشان میدهد که در حال حاضر کمتر از یک میلیون نفر در مناطقی زندگی میکنند که دارای «فشار گرمای بسیار شدید» در سایه در طول گرمترین ماه سال است. اگر افزایش دمای جهانی تا پایان قرن حاضر به ۱/۵ درجه سانتیگراد محدود گردد، مناطق گرم گسترش خواهند یافت؛ پیشبینی میشود ۳۰ تا ۶۰ میلیون نفر در مناطق گرمی زندگی کنند که میانگین دما در گرمترین ماه، برای عملکرد مناسب بدن انسان بسیار بالا باشد.
- اگر دما ۲ درجه سانتیگراد افزایش پیدا کند، این پیشبینیها به بیش از ۱۰۰ میلیون نفر افزایش پیدا میکند. اگر تنها سیاستهای مطروحه در مفاد توافق پاریس (INDC و NDC) اجرایی شوند، برخی مناطق پرجمعیت در گرمترین ماههای خود، «گرمای شدید» را تجریه میکنند. مناطق اصلی که تحت تأثیر قرار میگیرند، در کشورهای با درآمد کم و متوسط قرار خواهند داشت، اما برخی از کشورهای نیمه استوایی با درآمد بالا نیز به شدت گرم خواهند شد. اگر اقدامی برای کاهش تغییرات اقلیمی صورت نپذیرد، پیشبینی میشود که تا پایان قرن حاضر بیش از یک میلیارد نفر در مناطق با «فشار گرمای بسیار شدید» زندگی کنند.
- حتی در خوشبینانهترین سناریو با کمترین افزایش دمای ممکن، میلیونها نفر از مردم در کشورهای با درآمد پایین و متوسط و همچنین کشورهای توسعه یافته قادر به حفظ فعالیتهای روزمره زندگی در ماههای گرم سال نخواهند بود. در این زمینه، پیشبینی افزایش و تغییر شکل احتمالی جریانهای مهاجرت و توسعه راهبردهای مدیریت مهاجرت، به منظور واکنش به چنین چالشهایی، حائز اهمیت است.